De afgelopen drie jaar was Chip Zdarsky de hoofdschrijver van Batman. Op een virtuoze manier combineerde hij actie, avontuur, humor en (een beetje) menselijke warmte. Maar nu hij afzwaait en Matt Fraction het stokje overneemt, overheerst toch een gevoel van teleurstelling.
Zdarsky weet als geen ander wat het betekent om voor een van big two te werken. DC en Marvel zijn de twee centrale stripuitgevers van Amerika en staan erom bekend dat zij strakke controle houden over hun karakters, waarop zij alle copyrights bezitten. Zdarsky parodieerde die wereld in zijn zeer geslaagde comic Public Domain, waarin een tekenaar na jaren de rechten herovert op zijn eigen creatie.
Maar hoewel Zdarsky zijn sporen verdiende met self-published comics zoals Sex Criminals, heeft hij er nooit een been in gezien om daarnaast ook voor de big two te werken. Zo kreeg hij alom lof voor zijn run op Daredevil.
Marvels controlerende houden en afkeer van risico’s leidt doorgaans tot flauwe en onoriginele verhalen. Maar Zdarsky kreeg het voor elkaar om Daredevil aan het einde van elk nummer in een onmogelijke positie te brengen – en hem in het daaropvolgende nummer een (voor comics) plausibele redding te geven. Het vertelplezier spatte ervan af en lezers sloegen erop aan.
Niet vreemd dus dat DC vervolgens bij Zdarsky aanklopte en hem uitnodigde om Batman te schrijven. Daar ging Zdarsky schijnbaar moeiteloos verder op zijn vertrouwde manier. Zo moet Batman een manier vinden om – zonder hulpmiddelen – door de dampkring te vliegen nadat een schurk zijn ruimtestation heeft opgeblazen. Natuurlijk wordt hij ook nog getransporteerd naar een parallelle dimensie, moet hij het opnemen tegen niet één maar drie Jokers en duiken spoken uit het (door Zdarsky erbij bedachte) verleden op.
Maar in een flagship title als Batman kan je niet alleen maar goede verhalen vertellen. De titel bepaalt de status quo die de basis vormt voor alle gerelateerde Bat-comics. En het is tevens de serie die iedere zomer het start- en eindsignaal moet geven van een grote cross-over die over alle Bat-titels loopt. 
Wie de hoofdtitel schrijft, is niet alleen schrijver maar ook manager van een merk. En hij wordt stevig in de gaten gehouden door de directie.
Op het eerste gezicht leverde Zdarsky ook op dit vlak degelijk werk, maar toch kwam al snel de klad erin. Zo laat Zdarsky Batman verdwijnen (de parallele dimensie), waarna Catwoman zich opwerpt tot beschermvrouwe van Gotham. Zij overtuigd alle schurken om alleen te stelen van de rijken, zonder al teveel geweld en een deel van de opbrengst te schenken aan de rijken. Wanneer Batman terugkeert, kan hij daar niet mee leven, waardoor de ‘Gotham War’ uitbreekt. Bat en Cat gaan de strijd aan, met andere superhelden aan beide kanten van de scheidslijn. Kortom, een groots opgezet conflict tussen karakters die eigenlijk geen vijanden zijn, over een punt waar ze eigenlijk geen ruzie over hebben. Dit verhaal was zo gezocht en ongeïnspireerd dat fans begonnen te morren.
En dan Batmans hand! In de parallelle dimensie verliest Batman zijn hand in een gevecht. Tijd om te rouwen is er niet. En trouwens: mijn zijn zelfgebouwde robot-hand slaat hij net zo hard. Weer spektakel zonder impact.
En er ging nog iets mis. Het lukt maar niet om goede, nieuwe vijanden voor Batman te bedenken. Anderzijds lopen verhalen met de oude vijanden telkens vast in hetzelfde stramien. Hier heeft Zdarsky niet zozeer schuld aan, maar het is hem ook niet gelukt om deze impasse te doorbreken.
Zo introduceert Zdarsky Fail Safe, een robot die door Batman is geprogrammeerd om hemzelf te verslaan in het geval dat hij zelf ‘slecht’ wordt. Fail Safe kan en weet alles wat Batman kan en weet, maar met een verschil: als robot is hij schier onverslaanbaar. Zijn enige zwakte is die van Batman zelf: op zijn slechtste momenten wil Batman alles zelf doen. Fail Safe dwingt Batman in te zien dat hij moet samenwerken om (letterlijk) zichzelf te kunnen overwinnen. Leuk bedacht, maar de robot heeft niet genoeg diepgang en eigenheid om er een blijvend karakter van te maken.
Zo ontstaat het beeld dat Zdarsky zich aan Batman heeft vergaloppeerd. Zijn vertellerskwaliteiten staan buiten kijf, maar de ruimte om met Batman écht nieuwe paden te betreden zijn nu eenmaal zeer beperkt. De directie zit er te dicht bovenop, de verbondenheid met andere series is te groot en er zijn al te veel verhalen verteld, waardoor het verleden als een molensteen om een serie hangt. Nogmaals, daar heeft Zdarsky geen schuld aan, zo gaat dat met grote corporate titels (X-men door Hickman is een ander voorbeeld).
Het lijkt alsof DC dat zelf ook doorheeft, want de laatste tijd geeft zij steeds meer series uit die zich buiten de gewone continuïteit plaatsen. Series zoals Superman/Batman, Batman: The Brave and the Bold en Batman and Robin waarin kleine, self-contained verhalen worden verteld zonder rekening te houden met andere series of eerder vertelde verhalen. Daar zit de creativiteit en wordt het enthousiasme opgewekt, zowel bij de schrijvers als bij de lezers.
