Op 22 januari van dit jaar publiceerden we de 9e Bol, een opsomming van stripvoorspellingen voor het jaar 2022. Hoewel het ludiek was bedoeld, gingen we bij het opstellen ervan wel serieus te werk. De eerste voorspelling luidde als volgt:
De striptijdschriften in Nederland en Vlaanderen blijven van papier en gaan niet digitaal. Geen enkel tijdschrift wil zelfs maar een digitale variant overwegen náást de papieren versie.
Ergens dachten we het dat een inkoppertje was, want we weten dat striptijdschriften nooit echt hebben overwogen om een digitale versie (erbij) uit te brengen. Dat zou dan vast in 2022 ook niet gebeuren. Maar nu, amper acht maanden verder, is er al wel het één en ander gebeurd bij de Nederlandse striptijdschriften. Het papier roert zich. We maken een rondgang langs de bladen – en geven ook alvast toe dat we er volledig naast zaten met onze voorspelling!
Eppo is tegenwoordig niet meer in de losse verkoop te krijgen, behalve nog in de stripspeciaalzaak. Losse kopers, die het blad om de week bij de sigarenboer of kantoorboekhandel kochten, haken nu mogelijk alsnog aan en krijgen het blad voortaan per post. Stripbladen in de losse verkoop hebben het hoe dan ook zwaar: winkeliers hebben recht van retour, wat betekent dat alle niet-verkochte nummers teruggaan naar de uitgever. Dat is kapitaalvernietiging. De uitgever kan ze niet later alsnog vermarkten en met de huidige papierprijzen is het ook nog eens een steeds grotere hap uit de begroting. En je kunt nu eenmaal niet alles doorberekenen aan de trouwe abonnee – en de lezer. De prijs van Eppo steeg bescheiden: van € 4,75 naar € 4,95 (+4%).
Digitale plannen heeft Eppo niet, ook al heeft het blad in coronatijd veel sympathie gekweekt met de digitale Eppo 4 Free. Het zou kunnen werken: om de week een digitale reguliere Eppo, tegelijk met de papieren versie, en in de tussenliggende weken een Eppo volgens het 4 Free-concept, met langere verhalen van vroeger én nieuwe strips die de digitale generatie van nu aanspreken. Zo kan Eppo een brug slaan naar jonge lezers, met nieuwe digitale content, en een perfect digitaal abonnement introduceren dat meer biedt dan alleen het reguliere blad.
Ook Stripglossy blijft van papier. Voor het blad, dat altijd € 8,95 kostte, moet de lezer in de losse verkoop nu € 12,50 betalen. Dat is een heel forse prijsstijging van bijna 40%. 
Het recht van retour zal minder van invloed zijn bij een tijdschrift dat vier keer per jaar verschijnt – het ligt immers langer in de winkel voor het volgende nummer de plaats in het schap inneemt. De prijsverhoging zal eerder economisch gemotiveerd zijn, zoals ook zichtbaar is bij de albumprijzen.
Met Jump is iets bijzonders aan de hand. Het stripblad Jump (Strips) was er al een poos, toen vorig jaar het stoere games-broertje van het stripblad werd gelanceerd: Jump Power. 
Dat blad is er intussen stilletjes mee opgehouden na zeven nummers. Het sloeg niet voldoende aan, maar helemaal weg is het niet: een beetje Power is terecht gekomen in Jump Strips, dat nu weer gewoon Jump heet. In deze combiformule heeft Jump twaalf pagina’s meer: van 52 naar 64 pagina’s, en kost het voortaan € 6,99, waar het eerst € 4,65 was. Ook die prijsstijging is – los van de 12 extra pagina’s – enorm: maar liefst 50%.
In het kader van onze 9e Bol voorspellingen zijn we door Jump nat gegaan: Jump verschijnt namelijk vanaf het komende nummer ook digitaal, voor de helft van de papieren prijs. Met andere woorden: waar we dachten dat geen blad de overstap naar digitaal zou aandurven, is het Jump die de sprong waagt. Nomen est omen. Hoe Jump eruit ziet als digitaal stripblad is nog niet duidelijk. De doelgroep, die is vergroeid met de smartphone, zal het blad uiteraard op de mobiele telefoon willen lezen.
Dat is de uitdaging: een digitaal abonnement betekent in deze tijden eigenlijk dat de strips voor alle mobiele devices geschikt zijn. Dan is het van belang dat het een responsieve versie is die meeschaalt met de drager. Dus geen platte pdf, die 1 op 1 het papieren tijdschrift is. Dat vergt behoorlijk wat inventiviteit. De strips zullen dan waarschijnlijk per plaatje, van boven naar beneden, worden getoond. Inderdaad, zoals Webtoon.
Waar we overigens bij de voorspelling geen rekening mee hielden, is dat Donald Duck al langer een digitale variant aanbiedt. Voor tussen de € 1,75 en € 2,25 per week (afhankelijk van het gekozen abonnement) krijg je de nieuwe digitale Duck in de speciale Donald Duck-app, voor op je mobiel of tablet. Ter vergelijking: voor een euro extra krijg je er de papieren Donald Duck bij. Je kunt dus zowel kiezen voor alleen digitaal of een combinatie van digitaal en papier.
Terug naar de bladen: het Vlaamse Maxix gaat onverdroten voort. Het maandblad is steeds keurig op tijd en is nog niet ten prooi gevallen aan de economische malaise: het blad was en is € 7,00, en is bovendien nog op veel plaatsen verkrijgbaar, zoals in de winkels van AKO, Bruna en de Read Shop. Zij zien het recht van retour en de toegenomen papierprijzen nog niet als een onoverkomelijkheid. Toch zijn er geen plannen om het blad ook digitaal aan te bieden.
Het Maxix-tempo geldt niet voor alle bladen. Van Zone 5300 verscheen dit jaar pas één nummer, in maart (winter 2021-2022, volgens de cover). Rond Aline is het erg stil, Brul houdt vol maar gaat heel creatief om met de verschijningsfrequentie. Geen van deze bladen heeft plannen voor een digitaal avontuur, duurder werden ze intussen ook niet.
Over avontuur gesproken: wie online naar de websites van de stripbladen gaat, vindt er meestal niet veel meer dan een overzicht van abonnementsvormen, de inhoud van het laatste nummer en de mogelijkheid om oude nummers na te bestellen. Ook hier geldt dat Donald Duck de uitzondering is, maar we mogen toch wel zeggen dat het blad – en DPG Media – van een andere orde is. Oom Donald steeds bij de vergelijkingen te betrekken, is even flauw als onrealistisch.
Vroeger had Zone 5300 een volwaardige website die perfect bij het blad paste, met recensies, nieuwtjes en zaken die ‘des Zones’ waren. Voor het profiel van het papieren tijdschrift pakte dat goed uit. Zelfs mensen die het nooit eerder kochten, wisten vanwege de website wat voor vlees ze in de kuip hadden. Een goede website zorgt voor een digitale fanbase, die ook het tijdschrift kan bereiken. Zo zou de digitale aanwezigheid van de andere bladen ook kunnen uitpakken: akkoord, ze kiezen er niet voor om een digitale versie van hun tijdschrift aan te bieden, maar ze kunnen online wel een stap zetten om ook daar mensen naar hun blad te bewegen – helemaal nu blijkt dat de klassieke productie, verspreiding en distributie moeilijker en duurder wordt. Zo wordt de website een volwaardig uithangbord van het blad: daar zou ook nog veel kunnen worden gewonnen.
Het zijn suggesties, ideeën, mogelijkheden. We wilden met de stripvoorspellingen van de 9e Bol een paar balletjes opgooien. Zoals hierboven. De ‘digitale voorspelling’ hebben we intussen zelf beantwoord: we zaten ernaast, met onze grote mond. We weten dus toch niet alles.
