Nieuwe Garde
Nieuwe Garde in vogelvlucht
Wat heel overzichtelijk begon, met een overzichtswerk van jonge stripauteurs, is uitgewaaierd over de Nederlandstalige stripwereld: de Nieuwe Garde is drie jaar na de eerste aanzet uitgegroeid tot een factor van betekenis, met een jaarlijkse stripmarkt in Zwolle, en een groeiend aantal succesvolle auteurs, projecten en publicaties. En veel enthousiasme. Een kleine geschiedschrijving.
In juni 2021 verschijnt er ogenschijnlijk uit het niets een tijdschrift dat op het voorplat aankondigt dat de nieuwe auteurs in aantocht zijn. Het gaat over de Nieuwe Garde, “de stripmakers van morgen”. Het blad is er om de Nieuwe Garde-anthologie aan te kondigen en om uit te leggen wat er staat te gebeuren. Het stond er aldus:
“De Nieuwe Garde is een project van 9e Kunst. Hiermee willen we ons inzetten voor jonge stripmakers. Dat doen we omdat we veel jong talent om ons heen zien, met een groot hart voor de strip. Al jaren klinkt de noodkreet dat de stripwereld vergrijst, dat er te weinig nieuwe, laat staan jonge lezers bijkomen en dat het voortbestaan van de toch al kleine Nederlandstalige stripwereld hierdoor onzeker is. Tegelijk krijgen jonge stripmakers maar mondjesmaat voet aan de grond en daardoor zijn ze te weinig zichtbaar voor het publiek. Dat moet echt anders.”
Dat er dan al bijna twee jaar werk aan vooraf is gegaan, weet niemand. De inzet van de Nieuwe Garde is om een positieve bijdrage te leveren aan het striplandschap: we zijn niet tegen, maar vóór. De strip is een magisch medium dat er voor iedereen hoort te zijn. Door jonge makers een podium te bieden, geven we ook jonge, nieuwe lezers de kans om ook de magie van het beeldverhaal te ontdekken. Het aanbod moet beter aansluiten op de wensen van jongere en nieuwe lezers. Dat zegt niets over alle strips over piraten, piloten, cowboys en de Tweede Wereldoorlog, maar wel dat er meer is dan dat. De Nieuwe Garde voegt een smaakje toe aan het geheel, zodat er meer te kiezen en te genieten is.
Het idee wordt omarmd door de jonge makers zelf, maar ook door een aantal vooraanstaande stemmen uit de stripwereld. Rob van Bavel, uitgever van stripblad Eppo en uitgeverij L, is lovend over het idee en ondersteunt het van harte. 
In een interview in het blad geeft hij, samen met Chris Mokken van Scratch, Ann Jossart van Oogachtend en Ria Schulpen van Bries, advies aan jonge makers: ga voortvarend te werk, toon lef en stel je professioneel op. Dat advies blijkt niet aan dovemansoren gericht.
In februari 2022 verschijnt de Nieuwe Garde anthologie, een kloek overzichtswerk op groot formaat van 240 pagina’s met werk van 57 stripmakers uit Nederland en Vlaanderen. Om het te vieren, is er in maart van dat jaar een Nieuwe Garde stripmarkt in Zwolle – de thuishaven van de opleiding Comic Design van ArtEZ. Die markt wordt onder de makers zo gewaardeerd dat eigenlijk op de dag zelf al wordt besloten dat het een jaarlijks terugkerend evenement moet worden. Het mooie: er zijn steeds meer jonge stripmakers die aanhaken én meehelpen om van Nieuwe Garde een succes te maken. Zo wordt het een echte grass roots beweging.
Vanaf dat moment is de zichtbaarheid van de nieuwe generatie stripmakers de aanjager van allerlei evenementen en manifestaties. In oktober 2022 gaat een forse delegatie van de Nieuwe Garde naar het Quai des Bulles festival in Saint Malo, na Angoulême het grootste stripfestival van Frankrijk. 
Daar is een grote, vertaalde expositie met werk en is er een doorlopende live-tekensessie met het publiek. Dat zet de Nieuwe Garde ook in Frankrijk op de radar: een jaar later wordt een groep stripmakers uitgenodigd op het festival van Blois, BD Boum. Het levert boekcontracten, netwerken en publicatiemogelijkheden op, met hulp van de Nederlandse ambassade in Parijs en het Letterenfonds.
In 2023 is de Nieuwe Garde uitgegroeid tot een beweging van 108 makers. De tweede Nieuwe Garde stripmarkt is een succes, met meer bezoekers en veel enthousiasme. In juli van dat jaar volgt een hoogtepunt: op uitnodiging van de Nederlandse ambassade in België reist een delegatie van de Nieuwe Garde naar Charleroi, om tijdens het staatsbezoek van Willem-Alexander en Máxima aan België live te tekenen, mét beide koningsparen. Het is niet alles: een maand later opent in het Hanze Art Station in Zwolle de Nieuwe Garde expositie met werk van jonge Nederlandse stripmakers.
Zo groeit de Nieuwe Garde door. De organisatie professionaliseert steeds verder, door bijdragen van Pictoright, Stimuleringsfonds Creatieve Industrie en de gemeente Zwolle, en door de inzet van jonge makers. Ook andere partijen doen vaker een beroep op Nieuwe Garde, getuige de aanwezigheid van een groot aantal Nieuwe Garde-makers op de Stripdagen Haarlem in 2024. Het kenmerkt de ambitie van Nieuwe Garde en 9e Kunst: Drie jaar geleden waren “de stripmakers van morgen” nog in aantocht, nu hebben ze hun plek opgeëist en gevonden.
De Nieuwe Garde anthologie
Nieuwe Garde is een anthologie met strips van 57 Nederlandse en Vlaamse stripmakers van nu. Een schitterende bloemlezing van 240 pagina’s, op groot formaat en tjokvol geweldige bijdragen. De anthologie is verkrijgbaar voor de sympathieke prijs van € 20, en te bestellen in iedere (strip)boekhandel. Op small press beurzen, stripfestivals en zine fests is het ook te krijgen bij de auteurs zelf: zo support je de maker optimaal.
Preview
Je kunt een preview van 12 pagina’s van de Nieuwe Garde anthologie bekijken bij issuu. Op de voorlaatste pagina staan alle namen van de stripmakers die een bijdrage hebben geleverd. Als je wilt ontdekken wat voor werk deze auteurs nog meer maken, werp dan eens een blik op de portfoliopagina’s.
Artikelen en berichten
Interview: Stripmaker des Vaderlands Herman Roozen staat stil bij Nieuwe Garde en onze plannen voor de toekomst
Grote Nieuwe Garde expositie in oktober op stripfestival Quai des Bulles in Saint-Malo
Serieus over strips, het journalistieke programma van 9e Kunst op Stripdagen Haarlem: het overzicht
Een reportage door de Stripvlogger: de Nieuwe Garde stripmarkt
Fotoserie: Trotse stripmakers en uitgevers op de Nieuwe Garde stripmarkt
Fotoreportage Nieuwe Garde stripmarkt, voor wie het gemist heeft (of het nog even wil herbeleven)
Alles wat je wilde weten over het Nieuwe Garde festival
Nieuwe Garde stripmarkt bijna volgeboekt: ruim 70 kramen met uitgevers, tijdschriften en stripmakers
In aantocht: de anthologie van de Nieuwe Garde (plus: de Nieuwe Garde stripmarkt op 5 maart in Zwolle!)
Alle tekenaars van Nieuwe Garde presenteren zich vanaf nu op Facebook en Instagram van de 9e Kunst