Artikelen

Een jaar 9e Kunst onder de microscoop: lijsten, cijfers, aantallen en sentimenten

Vier dagen geleden publiceerden we onze traditionele eindejaarslijstjes. Leuk om door te vlooien en ideaal om nieuw – en goed – leesvoer te ontdekken. Onze redacteuren gingen namelijk niet over één nacht ijs. Anders gezegd: er werd veel gelezen het afgelopen jaar, én ook veel besproken. We konden het niet laten om toch eens met al deze lijstjes aan de slag te gaan. Dus gingen we tellen, nummeren en duiden. Gaandeweg kregen we de smaak echt te pakken en doken we steeds dieper in de materie.

Voor het goede begrip lees je eerst de toplijstjes van onze redacteuren van 2024

Het meest voor de hand liggend is de Lijst der Lijstjes: welke vijf titels zijn het meest genoemd en dus de vijf “beste” strips van het afgelopen jaar, volgens de redacteuren van 9e Kunst? Nu hoeven we niet alles methodologisch dicht te timmeren, maar het is wel handig om van tevoren even een paar zaken te benoemen.

Allereerst is er de anarchistische eigenwijsheid van ons redacteurenbestand. Onze vraag was helder en bescheiden tegelijk: stuur een lijstje met de vijf beste strips van het afgelopen jaar. Wat we kregen? Lijstjes van 5, 6, 7, 9 en 11 titels, vaak ook met zogenaamde bonustitels, ex aequo’s en eervolle vermeldingen. Of twee titels per nummer, een game, een festival, een film en een podcast. Of een boek van eerder, dat pas in 2024 werd gelezen. We streken bij alles over ons hart, omdat het in beginsel het enthousiasme is wat de zaak vertroebelde. Geen kwade opzet dus.

Toch moeten we iets van een orde in de chaos aanbrengen en daarom hebben we voor de Lijst der Lijstjes steeds de eerste vijf titels gekozen, die we vervolgens punten gaven: 5 voor nummer 1, 4 voor nummer 2 enzovoorts.
Onze eerste telling leverde veel inzichten op, maar ook hierbij moeten we twee dingen benoemen:

Ten eerste zijn er een paar echte comicfans binnen ons redacteurenbestand. Hun toplijsten zijn zeer afwijkend van de rest, want niets over iemand zegt, maar wel dat de comictypes in een getalsmatige minderheid zijn. Daardoor komen hun titels veel moeilijker in de Lijst der Lijstjes terecht, wat niet wegneemt dat er gewoon comics in de Lijst staan.

Ten tweede hebben we bij meerdere titels de chronologie aangehouden: als iemand twee titels op de eerste plaats heeft gezet, dan tellen die als 1 en 2. De nummer 2 wordt dan 3.

U wilt de Lijst nu eindelijk zien? Hier:

Lijst der Lijstjes van 2024
1. Aimée de Jongh Lord of the flies Scratch 21 punten
2. Manu Larcenet De weg Dargaud 15 punten
3. Erik de Graaf Mondriaan, een betere wereld Scratch 13 punten
4. Paco Roca Terug naar Eden Concerto 11 punten
5. Rick Remender & Max Fiumara The Sacrificers Image 10 punten
6. Jean-Marc Rochette De laatste koningin Concerto 9 punten
6. Olivier Schrauwen Zondag Bries 9 punten
6. Patrick Horvath Beneath the trees where nobody sees IDW 9 punten
9. Grégory Panaccione Iemand om mee te praten Lauwert 8 punten
10. B. Carrot Uitweg Oogachtend 7 punten

U ziet dat Rochette, Schrauwen en Horvath op de zesde plaats staan. Alle drie kregen ze van twee redacteuren punten en stonden ze bijgevolg op die lijstjes een keertje eerste en een keertje tweede. Daarom hebben we gewoon voor drie zesde plaatsen gekozen.

We keken ook naar hoe vaak de uitgevers werden genoemd, vergelijkbaar met de constructeursranking in de Formule 1. Dat Scratch die lijst aanvoert, met een gouden en bronzen titel verbaast niet. Dat Image op 2 staat des te meer.

Hier volgt de complete top 10. De punten zijn op dezelfde wijze tot stand gekomen als de Lijst der Lijstjes. Tussen haakjes het aantal keren dat een titel in een top 5 opdook.

Ranking uitgevers 2024
1. Scratch 40 punten 12 keer genoemd
2. Image 25 punten 7 keer
3. Concerto 23 punten 6 keer
4. Dargaud 21 punten 8 keer
5. Lauwert 20 punten 8 keer
6. Oogachtend 14 punten 5 keer
7. Silvester 9 punten 4 keer
7. IDW 9 punten 2 keer
7. Bries 9 punten 2 keer
10. Dupuis 7 punten 2 keer

Het valt op dat er nog maar weinig traditionele uitgevers bij zitten, dus geen Standaard Uitgeverij, geen L, geen Daedalus. Een verklaring hiervoor kan zijn dat er zelden serietitels in een lijst terechtkomen. Dus niet deel 31 van iets, maar een op zichzelf staand verhaal – inderdaad, graphic novels.
Het kan ook te maken hebben met het feit dat we maar vijf titels hebben gevraagd. Misschien waren er dan meer serietitels in de lijsten terechtgekomen als we bijvoorbeeld om een top 10 hadden verzocht.


Naast de jaarlijstjes zijn we ook eens rustig gaan kijken naar de productie op 9ekunst.nl in het (bijna) afgelopen jaar. Er is een hoop schrijfwerk verricht in 2024: om precies te zijn publiceerden we een schokkende hoeveelheid van 107.552 woorden. Hieronder zie je de groene grafiek met de totale aantallen recensies, dus de uitgebreide recensies plus de recensies uit Kort van stof.

De boeken van Standaard uitgeverij, Daedalus en Silvester zijn het meeste aan bod geweest. Hier blijkt vooral dat hoe meer een uitgever uitgeeft, des te meer ze worden besproken. In dat opzicht is Kort van stof al jaren een handige – en heel populaire – rubriek.
Bij de uitgebreide recensies zien we een heel ander beeld. Hier zijn het uitgeverijen als Lauwert, Concerto en Scratch die de boventoon voeren. Niet vreemd, aangezien zij veel graphic novels maken, die zich doorgaans goed lenen voor een uitvoerige bespreking.

In 2024 werden 94 uitgebreide recensies geplaatst. 
Hierin werden in totaal 67.304 woorden geschreven,
een gemiddelde van 716 woorden per recensie.

Onze maandelijkse rubriek Kort van stof, we noemden het al, is het afgelopen jaar alleen maar populairder geworden, als we naar de bezoekersaantallen kijken. Blijkbaar lezen de bezoekers van 9e Kunst graag even in sneltreinvaart welke boeken er de moeite waard zijn en welke overgeslagen kunnen worden. De recensies zijn kort en er wordt sneller stelling genomen. De nadruk ligt minder op uitgebreide analyse of achtergrondinformatie en in de praktijk worden hier veel losse delen van (langer lopende) series besproken.

Het bedrag dat je kwijt bent als je alle uitgebreid besproken boeken zou kopen: €2.520,70

Ook belangrijk om te melden dat we bij 9e Kunst onze uitgebreide recensies liever gebruiken om ons enthousiasme te delen dan een boek te fileren of af te kraken: iedereen bespreekt natuurlijk graag zijn of haar favoriete strips of strips die goed zijn bevallen. Tegelijkertijd kunnen we er niet onderuit om af en toe eerlijk te zeggen dat een strip zwak, saai of ronduit slecht is. Daar is Kort van stof een ideale plek voor: als je een rubriek hebt waarin je zoveel mogelijk strips wilt bespreken, dan ontkom je er niet aan om ook slechte strips als zodanig te benoemen. Daarin nemen wij onszelf en de lezer serieus.

Er zijn in totaal 136 Kort van stof-recensies geschreven, 
waarbij 20.400 woorden gebruikt werden, 
gemiddeld dus 150 woorden per korte bespreking

 

Standaard uitgeverij, Daedalus en Silvester zijn ook met afstand het meeste aan bod geweest in de rubriek Kort van stof. Dit valt te verklaren doordat zij meer series (en minder one shots) uitgeven.

Naast het bespreken van nieuwe boeken hebben we ons best gedaan om met regelmaat informatieve artikelen te publiceren. We hielden interviews, gaven onze ongezouten mening en probeerden onze lezers af en toe wat bij te brengen. (Her)lees bijvoorbeeld deze mooie stukken:

We schreven 13 uitgebreide artikelen, hierin werden 19.848 woorden gebruikt.


 

Afsluitend zetten we nog een aantal weetjes op een rij

Wist je dat
  • De langste recensie was die over de Chick Bill Integraal, 1452 woorden
  • De kortste was die over Lovesick, 369 woorden
  • Het meest gebruikte zelfstandig naamwoord in 2024 was ‘verhaal‘  (106 keer)
  • Paddenstoelendeskundige is het langste woord dat wij in 2024 typten
  • Op basis van tekstanalyse en sentimentscores, is de recensie van Twee zussen het meest positieve verhaal en de verstripping van Kapitaal & Ideologie het meest negatief.
  • De Kort van stof-series staan ruim bovenaan bij de negatiefste recensies, waarschijnlijk vanwege de compactheid en evaluatieve aard van die stukken. Of omdat ze gewoon lekker direct zijn.
  • De top vijf van meest besproken thema’s:
    1. Liefde
    2. Geschiedenis
    3. Oorlog
    4. Humor
    5. Kunst
  • De goedkoopste besproken strip was € 8,00, de duurste € 99,00