Het stripmedium is volwassen geworden, lezen we de laatste jaren. De toenemende zichtbaarheid van graphic novels, alternatieve en andere, zeg maar, niet-traditionele strips lijkt dit te bevestigen. Die volwassenwording ging hand in hand met de legitimering van het medium, maar is ook een gevolg van onze nostalgische herinneringen aan de strips die we lazen als kind. Graphic novels delen nu de boekenplanken met romans, strips zijn musea binnengeslopen en voor originele platen telt men grote sommen neer in kunstgalerijen. Graphic novels (in tegenstelling tot ‘traditionele’ strips) staan zij aan zij met de klassiekers op leeslijsten, van het middelbaar onderwijs tot de universiteit.
Terwijl deze ontwikkelingen zeker belangrijk zijn om het stripmedium algemeen bespreek- en zichtbaarder te maken, heeft deze evolutie ook een keerzijde. De academische comics studies focussen immers (te) vaak op de literaire en artistieke verdiensten van met name die graphic novels, die ze dan becommentariëren met het jargon en de benaderingen uit studies over de gevestigde kunsten. Door deze tendens raken de vele, vaak complexe connecties tussen kinderen en strips ondergesneeuwd en verdwijnen minder ‘hippe’ strips uit beeld, vooral oudere strips en magazines met onbekende artiesten en auteurs die geen cultstatus bereikten en dus niet heruitgegeven werden noch bewaard in boekvorm. De vragen die dit dossier zal proberen te beantwoorden, zijn:
Welke kinderrollen zien we terug in verschillende soorten beeldverhalen, zoals strips, magazines en graphic novels? In welke mate zijn deze rollen specifiek voor kinderen en strips? En wat is het belang van die rollen?
Onder meer deze vragen vormen de kern van het COMICS-project (2018-2023) aan de Universiteit Gent. Dankzij een European Research Grant bouwt het project aan een interculturele stripgeschiedenis door kinderstripmagazines onder de loep te nemen uit de eerste helft van de vorige eeuw en uit verschillende Europese landen: het Verenigd Koninkrijk, België, Frankrijk, Spanje en Italië. Het project probeert daarbij de banden tussen strips en het kind-zijn in al zijn facetten (kinderlijke stijlen, opvattingen, verwachtingen van kinderen … ) te problematiseren en te herdenken.
Als onderzoekers van het COMICS-project[1] delen we, op driemaandelijkse basis, op de 9e Kunst onze meest fascinerende inzichten in de connecties tussen kinderen en strips. Thema’s die we behandelen, zijn onder meer de relaties tussen kinderpersonages en dieren, vergeten jonge striphelden, kinderstripmagazines, het gebruik van kinderlijke (teken)stijlen in strips en de impliciete lezer.
Het COMICS-project op de website van UGent.
[1] Maaheen Ahmed, Benoît Crucifix, Michel De Dobbeleer, Benoît Glaude, Dona Pursall, Eva Van de Wiele.
Artikelen in dit Dossier
De collectie Alain Van Passen: When I Grow Up, Gender Binaries in Children’s Magazines
Over stripcultuur en striponderzoek in de Lage Landen
Zoals de klok in strips tikt, tikt ze nergens: over tijd in kinderstripmagazines
SnIF, Studying ’n’ Investigating Fumetti, verenigt jonge striponderzoekers
Onuitstaanbaar! De kinderstrips van Nicole Claveloux
Diepgaande banden: Relaties tussen kinderen en dieren in strips
De geboorte van de kinderstrip: toen schattig nog geen mode was
