Quadrantino
Dossiers

COMICS-project UGent: Kinderen en strips cultuur-historisch in kaart gebracht

Het stripmedium is volwassen geworden, lezen we de laatste jaren. De toenemende zichtbaarheid van graphic novels, alternatieve en andere, zeg maar, niet-traditionele strips lijkt dit te bevestigen. Die volwassenwording ging hand in hand met de legitimering van het medium, maar is ook een gevolg van onze nostalgische herinneringen aan de strips die we lazen als kind. Graphic novels delen nu de boekenplanken met romans, strips zijn musea binnengeslopen en voor originele platen telt men grote sommen neer in kunstgalerijen. Graphic novels (in tegenstelling tot ‘traditionele’ strips) staan zij aan zij met de klassiekers op leeslijsten, van het middelbaar onderwijs tot de universiteit.

Terwijl deze ontwikkelingen zeker belangrijk zijn om het stripmedium algemeen bespreek- en zichtbaarder te maken, heeft deze evolutie ook een keerzijde. De academische comics studies focussen immers (te) vaak op de literaire en artistieke verdiensten van met name die graphic novels, die ze dan becommentariëren met het jargon en de benaderingen uit studies over de gevestigde kunsten. Door deze tendens raken de vele, vaak complexe connecties tussen kinderen en strips ondergesneeuwd en verdwijnen minder ‘hippe’ strips uit beeld, vooral oudere strips en magazines met onbekende artiesten en auteurs die geen cultstatus bereikten en dus niet heruitgegeven werden noch bewaard in boekvorm. De vragen die dit dossier zal proberen te beantwoorden, zijn:

Welke kinderrollen zien we terug in verschillende soorten beeldverhalen, zoals strips, magazines en graphic novels? In welke mate zijn deze rollen specifiek voor kinderen en strips? En wat is het belang van die rollen?

Onder meer deze vragen vormen de kern van het COMICS-project (2018-2023) aan de Universiteit Gent. Dankzij een European Research Grant bouwt het project aan een interculturele stripgeschiedenis door kinderstripmagazines onder de loep te nemen uit de eerste helft van de vorige eeuw en uit verschillende Europese landen: het Verenigd Koninkrijk, België, Frankrijk, Spanje en Italië. Het project probeert daarbij de banden tussen strips en het kind-zijn in al zijn facetten (kinderlijke stijlen, opvattingen, verwachtingen van kinderen … ) te problematiseren en te herdenken.

Als onderzoekers van het COMICS-project[1] delen we, op driemaandelijkse basis, op de 9e Kunst onze meest fascinerende inzichten in de connecties tussen kinderen en strips. Thema’s die we behandelen, zijn onder meer de relaties tussen kinderpersonages en dieren, vergeten jonge striphelden, kinderstripmagazines, het gebruik van kinderlijke (teken)stijlen in strips en de impliciete lezer.

 

Het COMICS-project op de website van UGent.


[1] Maaheen Ahmed, Benoît Crucifix, Michel De Dobbeleer, Benoît Glaude, Dona Pursall, Eva Van de Wiele.

 


Artikelen in dit Dossier

De collectie Alain Van Passen: When I Grow Up, Gender Binaries in Children’s Magazines

Nog tot 22 december loopt in KIOSK in Gent de gratis tentoonstelling ISSUE ZERO over de Alain Van Passen collectie van de Universiteit Gent waarover je meer leest onderaan dit artikel. Tweewekelijks verandert die tentoonstelling door de blik van een andere curator. Van 13 tot 22 november zie je de selectie van Eva Van de...

Over stripcultuur en striponderzoek in de Lage Landen

Schrijven over strips is één ding, wetenschappelijk onderzoek naar strips is een ander. Binnen de redactie van de 9e Kunst bevinden zich een aantal redacteuren die zich hiermee bezighouden. Bijvoorbeeld Eva Van de Wiele en Rik Spanjers. Eva is met haar collega’s van UGent al enige tijd bezig aan het onderzoeksproject Children in comics. An...
Pino-e-Pina-header

Zoals de klok in strips tikt, tikt ze nergens: over tijd in kinderstripmagazines

Dit artikel is geschreven door Dona Pursall, Maaheen Ahmed en Eva Van de Wiele, onder redactie van Eva Van de Wiele. Alle drie zijn ze verbonden aan het COMICS Project van UGent. Van 10 tot 12 mei 2021 organiseerde de Universiteit van Tampere (Finland) een virtuele conferentie rond het thema “Childhood and Time”. Deze conferentie...

SnIF, Studying ’n’ Investigating Fumetti, verenigt jonge striponderzoekers

SnIF, Studying ’n’ Investigating Fumetti, is een jong onderzoekerscollectief dat zich bezighoudt met de Italiaanse strip. Jong in de zin dat de groep kersvers werd opgericht (de eerste vergadering dateert van januari 2021), maar ook omwille van het feit dat de leden allemaal early career researchers zijn: onderzoekers die een doctoraat voorbereiden of recent verdedigden...

Onuitstaanbaar! De kinderstrips van Nicole Claveloux

Begin februari 1973 verschijnt een bizar stripverhaal in de pagina’s van het Franse kindertijdschrift Okapi: een klein meisje en een leeuw doen een almaar komischer wordende wedstrijd in het maken van vreemd gevormde tekstballonnen. Alhoewel dialogen in stripverhalen allerlei vormen en maten hadden gekend, was de tekstballon tegen 1968 nagenoeg de dominante vorm geworden, zoals...