SnIF, Studying ’n’ Investigating Fumetti, is een jong onderzoekerscollectief dat zich bezighoudt met de Italiaanse strip. Jong in de zin dat de groep kersvers werd opgericht (de eerste vergadering dateert van januari 2021), maar ook omwille van het feit dat de leden allemaal early career researchers zijn: onderzoekers die een doctoraat voorbereiden of recent verdedigden en dus hun eerste autonome passen zetten in de academische wereld. SnIF is jong en barst van enthousiasme, complementaire competenties en ideeën over potentiële output.
Hoe en waarom werd SnIF Studying ’n’ Investigating Fumetti opgericht?
De groep ontstond doordat enkelen onder ons in december 2020 de strijd aangingen met andere Italiaanse onderzoekers om een summer school te mogen organiseren, gefinancierd door AIPI (Associazione dei Professori di Italiano, een vereniging van Italiaanse docenten). We merkten hoe stimulerend die samenwerking was, daarom besloten we een onderzoeksgroep te creëren en daar onmiddellijk drie extra leden bij te betrekken. Ons voorstel om die summer school voor Italianisten te organiseren rond striponderzoek haalde overigens de beurs binnen en zal plaatsvinden van 12 tot 15 juli aan de Universiteit Gent.
SnIF is op dit moment een platform voor reflecties, voor besprekingen van papers of artikels en voor samenwerkingen rond het onderzoek van strips in Italië en daarbuiten. We zijn ervan overtuigd dat SnIF daarmee een gat kan vullen in het vakgebied van de Italianistiek, dat weliswaar steeds opener staat om het medium academisch te bestuderen, maar waar nog geen netwerk bestaat dat dergelijke onderzoekers verenigt. Door onze samenstelling en activiteiten willen we de studie van strips academisch op de kaart zetten en maatschappelijke waarde toekennen.
SnIF is een platform voor reflecties, voor besprekingen van papers of artikels en voor samenwerkingen rond het onderzoek van strips in Italië en daarbuiten
Waarom is specifiek de Italiaanse strip van belang voor jullie? En is de Italiaanse strip een uitgangspunt of een doel?
Beide, zonder paradoxaal te willen klinken. Het is de missie van SnIF om als internationale groep het striponderzoek in Italië op de kaart te zetten en om dat onderzoek tegelijkertijd in te bedden in de internationale context van Comics Studies. In die zin is de studie van de Italiaanse strip (dankzij haar succes in zowel oplages als verkoopcijfers) voor ons een onontkoombaar beginpunt. Maar bekeken vanuit een internationaal perspectief is het evenzeer een doel. We hopen dat het Italiaanse onderzoek haar landsgrenzen kan overschrijden.
Hoe is de onderzoeksgroep georganiseerd en gestructureerd? Waar zal het onderzoek zich op toespitsen?
SnIF brengt een groep onderzoekers samen die informatie uitwisselen, methodologieën uitproberen en onderzoeksrichtingen uitwerken. Het collectief komt regelmatig digitaal samen om zaken te presenteren en intern te toetsen (van interviews, tot artikels, tot papers voor conferenties) met het oog op gezamenlijke publicaties, het organiseren van evenementen en de deelname aan selectieprocedures voor beurzen. Sinds kort zijn we daarom ook officieel een vereniging geworden in Italië.
De onderzoeksgebieden waarop SnIF kan focussen zijn eclectisch en gebaseerd op de specialisaties van de leden. Alessia Mangiavillano en Nicoletta Mandolini, bijvoorbeeld, interesseren zich voor de connectie tussen strips en sociale kwesties zoals migratie, gender en seksueel geweld. Giorgio Busi Rizzi spitst zich toe op digitale strips. Lorenzo Di Paola benadert strips vanuit het perspectief van mediastudies. Carlotta Vacchelli onderzoekt hoe lezers strips onthalen en welke wisselwerking er bestaat tussen auteurs en traditie. Dario Boemia bekijkt de relatie tussen strips en journalistiek of literaire recensies. Eva combineert striponderzoek met studies over het kind en kinderliteratuur. Lisa Maya Quaianni Manuzzato werkt dan weer rond stripauteurs die (zich)zelf uitgeven, fanzines en de uitgeverswereld van de Italiaanse strip. SnIF omarmt daarmee de inhoudelijke en vormelijke rijkdom van de Italiaanse strip.
Hoe is de groep aanwezig op het web? Zijn jullie actief op sociale media?
Midden maart hebben we een Facebook groep opgericht. Daarmee maakten we ons bekend aan de wereld. Voor het zover was hebben we elkaar leren kennen via videoconferencing en bespraken we de toekomst achter gesloten deuren. Momenteel werken we aan een website. Die komt binnenkort online en daar kijken we enorm naar uit. Onze Facebook-pagina zal activiteiten blijven delen, in de hoop een netwerk te creëren dat ons zal overstijgen en dat door onderzoekers gebruikt kan worden voor het verspreiden van nieuws over conferenties, oproepen om artikelen of hoofdstukken ter publicatie voor te leggen en voor het delen van leessuggesties van zowel leden als derden.
We kijken uit naar een wereld waarin we professor in de stripgeschiedenis kunnen worden of simpelweg de wereld veroveren
Staat SnIF Studying ’n’ Investigating Fumetti open voor samenwerking?
Absoluut, we willen als onderzoekers samenwerken, niet alleen met andere onderzoekers, maar ook met andere disciplines die met strips te maken hebben. Ver verwijderd van de ivoren toren, willen we ingaan op oproepen in een breed kader. Zo namen we met het Centro Fumetto “Andrea Pazienza” (Cfapaz), en enkele associaties (zoals van het Porte Aperte Festival en Arcicomics APS of van het Festival della Microeditoria del Fumetto) deel aan de oproep van het Italiaans Ministerie van Cultuur tot promotie van de strip. Gelijk wie geïnteresseerd is om aan onze activiteiten deel te nemen als onderzoeker, als artiest of instituut en het Italiaans beheerst, mag ons dus zonder aarzelen contacteren.
Verplichte finale vraag: welke toekomstige projecten hebben jullie?
We werken aan projecten op korte en lange termijn. Binnen afzienbare tijd willen we een conferentie en intensieve onderzoeksworkshops organiseren. Het programma voor volgend jaar, getiteld Le quattro stagioni del fumetto voorziet daarin. Verder willen we gezamenlijk werken aan een handboek voor de Italiaanse strip (iets wat nog ontbreekt!), online lezingen en bijeenkomsten aanbieden, auteurs interviewen, enzovoort. We zijn ook ambitieus op (middel)lange termijn, uitkijkend naar een wereld waarin we professor in de stripgeschiedenis kunnen worden of simpelweg de wereld veroveren.
SnIF bestaat momenteel (in alfabetische volgorde) uit Dario Boemia (IULM – Milaan, Italië), Giorgio Busi Rizzi (Universiteit Gent), Lorenzo Di Paola (Universiteit van Messina, Italië), Nicoletta Mandolini (Universiteit do Minho, Portugal), Alessia Mangiavillano (Coventry University, Engeland), Lisa Maya Quaianni Mazzucato (WOW Spazio Fumetto Milaan, Italië), Carlotta Vacchelli (Center for Italian Modern Art, New York, US) en Eva Van de Wiele (Universiteit Gent).
Dit interview werd oorspronkelijk geschreven door Marco Paolucci en gepubliceerd door het Italiaanse webzine Kathodik. Het werd vertaald en geredigeerd door Eva Vande Wiele.