Toen in 2020 Little Bird: The Fight for Elder’s Hope verscheen, kwam Arold Roestenburg superlatieven te kort om zijn bewondering voor dit boek recht te doen. Het enige minpuntje dat hij kon noemen, was dat de kwaliteit van het verhaal van Darcy van Poelgeest soms wat achterbleef bij die van de tekeningen van Ian Bertram. Op de rug van het boek prijkte ‘Book One’ en achterin werd Precious Metal reeds aangekondigd. Nu ook dit boek is verschenen, blijkt dat de auteurs Precious Metal zien als een opzichzelfstaand hoofdstuk en niet als het volgende deel in de saga. Dat is niet verwonderlijk, aangezien Precious Metal een prequel is die zich 35 jaar voor Little Bird afspeelt. Het tweede deel van Little Bird hebben we dus nog steeds te goed.
Net als in het eerste deel is het tekenwerk van Ian Bertram weer overweldigend mooi. Zelden is een sciencefictionwereld zo uniek en met zoveel overtuiging neergezet. Maar ook gooit scenarist Van Poelgeest de lezer opnieuw vanaf de eerste pagina in het diepe, wordt maar druppelsgewijs duidelijk wat er nu precies gebeurt en ligt het tempo hoog. Het is voor de lezer niet altijd makkelijk te volgen. Toch weet Van Poelgeest de aandacht vast te houden en blijkt er achter de overdaad aan indrukken een goed verhaal schuil te gaan.
In Little Bird maakten we kennis met een dystopisch Noord-Amerika waarin Canada en de Verenigde Staten één natie vormden, de United Nations of America, geregeerd door The Mission, een dictatoriale, christelijke cultus, gezeteld in New Vatican. De persoon die namens The Mission regeerde over Canada, was Bishop, een religieuze fanaticus die nooit aarzelt om zijn persoonlijke militie, de Northern Guard, in te zetten om klussen geklaard te krijgen. Ook New Vatican beschikte over haar eigen militie genaamd de Army of Twelve, al werd nooit helemaal duidelijk waar de naam vandaan kwam en wat haar status precies was. Dat verandert in Precious Metal.
Het verhaal begint met Max, een aan lager wal geraakte tracker. Iemand die mensen terugvindt tegen betaling. Hem is gevraagd een jongen uit de klauwen van een religieuze sekte te bevrijden en terug te brengen naar de opdrachtgever. Maar zodra de gijzelnemers – een viertal monniken – de jongen overdragen aan hun overste, explodeert deze man en bevindt Max zich terstond aan een strand. De jongen zweeft naast hem. “What is this?”, vraagt Max. “We’re building … a memory. A memory to save us all”, antwoord de jongen. Het volgende moment ontwaakt Max weer naast de plaats delict. Hij gaat ervandoor en treft zijn opdrachtgever. Samen stappen ze op de monniken af en de hel breekt los. Max wordt toegeschreeuwd om de jongen op te halen, maar hij heeft andere plannen. Het strand van zojuist was hem niet onbekend. Het was daar, waar hij de enige persoon ontmoette die ooit werkelijk om hem gaf, en ook gelijk weer verloor. Als de jongen die herinnering in zijn brein wist te vinden, dan kan hij misschien ook andere herinneringen opdiepen, en hopelijk ontdekt Max dan eindelijk wie hij is en waar hij vandaan komt. En dus stapt Max samen met de jongen in een transporter en vliegt hij weg, zo hard hij kan. Geen slimme zet, want zijn opdrachtgever is Elle the Blade, en als ze hem “You’re dead, Max!” toeschreeuwt, weet hij dat dat geen ijdele bedreiging is.
Er blijken al snel meer gegadigden te zijn die iets van deze jongen willen. Eén van hen is Bishop. Hij staat nog niet bovenaan de hiërarchie, maar beschikt al wel over zijn Northern Guard. De Mission lijkt nog enigszins op de katholieke kerk, Noord-Amerika heet nog New Empire, en Bishop is belast met de opdracht een heilige stad te stichten. Waarschijnlijk New Vatican, maar die naam wordt nog niet gebruikt. De grootste zonde in de ogen van de Mission zijn de mods: genetisch gemodificeerde mensen. En de meest aanstootgevende mod is Army of Twelve, een uit meerdere wezens samengestelde godheid die zichzelf ziet als de volgende stap in de evolutie. Hij wil dat de gehele mensheid in zijn voetsporen treedt. Een streven waar de Mission zich uiteraard tegen verzet, al was het maar omdat geen enkele zichzelf respecterende religie kan dulden dat er een ‘valse’ godheid rondloopt.
Het verhaal van Precious Metal draait om de twee sektes die strijden om de macht, en de jongen die naar hun beider mening de beslissing kan brengen. Max is slechts een van de vele personen die erbij betrokken raken en allemaal zoeken ze naar een manier om zich te verzetten, te wreken, en/of te herpakken. De wereld die Van Poelgeest heeft gecreëerd, bevindt zich ergens tussen die van De Kronieken van de Zwarte Maan en De Metabaronnen in. De samenleving is extreem gepolariseerd. De haves zijn enkel bezig met het verstevigen van hun maatschappelijke en politieke positie en zijn volstrekt niet geïnteresseerd in het lot van de bevolking, die zij slechts zien als instrument. De have nots zijn vooral bezig te overleven en zoeken naar manieren om grip te krijgen op hun leven. Doorgaans doen ze dat door hun ziel te verkopen aan de haves, en soms door zand in de raderen te strooien. Beide boeken gaan over dat laatste. Over het conflict dat ontstaat als mensen die niet mogen delen in de macht een poging doen een stukje terug te pakken middels rebellie. En dat gaat er stevig aan toe, want de wereld van Van Poelgeest is ook extreem gewelddadig en Bertram brengt alles gedetailleerd en prachtig gechoreografeerd in beeld.
Ian Bertram kreeg duidelijk carte blanche om deze wereld vorm te geven en dat doet hij met volle overgave. In Little Bird bevonden we ons een groot deel van de tijd in de natuur. Dat decor gaf nog een minimum aan houvast en rust. Precious Metal speelt zich in zijn geheel af in de stad, wat betekent dat Bertram zijn fantasie de vrije loop kan laten. Bij het doorbladeren zie je al dat er bijna geen twee scènes gelijk zijn. Bertram verzint doorlopend nieuwe, fantastische architectuur, technologie, ornamenten en personages. En al die tijd is er geen sprankje blauwe lucht te zien. Bertrams steden zijn net zulke claustrofobische rattenvallen als die van Moebius en Dick Matena (toen hij nog sciencefiction maakte): overvol, desoriënterend en afgesloten. Dat werkt niet altijd mee om het verhaal te volgen. Van Poelgeest houdt ervan de lezer vanaf het begin in het diepe te gooien en de – toch al complexe – informatie druppelsgewijs vrij te geven, maar ook om de lezer op te jagen. Scènes zijn doorgaans relatief kort en spectaculair, en omdat het decor constant verandert – geen enkel personage kent een eigen, herkenbare locatie – is het opletten geblazen om het plot te kunnen volgen. Gelukkig is Max in Precious Metal de constante factor, waardoor je altijd snapt wat de inzet ongeveer is en wie de bad guys en de good guys zijn. Dat biedt voldoende houvast om betrokken te blijven. Inkleurder Matt Hollingsworth verdient overigens ook een flinke pluim, want zijn bonte bijdrage maakt de tekeningen van Bertram niet alleen nog barokker dan ze al zijn, maar ook leesbaarder, zodat de lezer nooit verzuipt in alle overdaad.
Een hoop van wat in Precious Metal wordt geïntroduceerd, vindt zijn weg naar Little Bird. Lees deze prequel eerst, en het wordt een stuk makkelijker Little Bird te begrijpen. We zien Max terug als mensenhandelaar met een legertje vrijbuiters aan zijn zijde, de Axe mag opnieuw laten zien waar hij zijn naam en reputatie aan heeft verdiend, Bishop trekt nu aan de touwtjes en is meedogenlozer dan ooit, en de jongen… tja, ook de jongen keert terug in een prominente rol. Maar dat zul je echt zelf moeten ontdekken. Omgekeerd zorgt het lezen van Little Bird ervoor dat een aantal dingen uit Precious Metal met terugwerkende kracht op hun plek vallen. Door beide boeken te lezen, wordt het makkelijker de wereld van Van Poelgeest en Bertram te begrijpen en ontdek je dat er tussen alle hectiek door een uitstekend verhaal wordt verteld.
Maar de wereld van Little Bird is nog niet compleet. We missen immers nog steeds Book Two. Gezien het tempo waarin Bertram zijn krankzinnig gedetailleerde tekeningen produceert, zullen we waarschijnlijk opnieuw een jaar of vijf moeten wachten, net als voor de vorige twee boeken. Maar als de kwaliteit zo ongeëvenaard hoog blijft, weegt dat ruimschoots op tegen de wachttijd. Ik hou in ieder geval met alle plezier wat ruimte vrij in mijn boekenkast.
Darcy van Poelgeest, Ian Bertram & Matt Hollingsworth – Precious Metal. Image Comics. 320 pagina’s. $ 19.99
