Strips

Guy Delisle gooit het over een andere boeg in biografie over fotopionier Muybridge

De Brit Eadweard Muybridge was in de 19de eeuw een pionier op het terrein van de toen net uitgevonden fotografie. Het bekendst is hij geworden van zijn foto’s van hardlopende paarden waarmee voor het eerst goed inzicht kwam van hoe een galop er in detail uitziet waarbij een paard dan even loskomt van de grond.

In Een fractie van een seconde tekent Guy Delisle het levensverhaal van Muybridge op. En het moet gezegd: dat leven is een stuk fascinerender dan de term ‘fotografiepionier’ op het eerst gezicht doet vermoeden. Delisle vertelt hoe Muybridge in 1855 als jongeling Engeland verlaat om in het ‘Wilde Westen’ van de Verenigde Staten zijn geluk te beproeven. Na aanvankelijk als boekhandelaar zijn brood te verdienen, raakt hij gefascineerd door de uitvinding van het daguerreotype en besluit hij de natuur in te gaan om het woeste Amerikaanse landschap te vereeuwigen op glasplaat. Zijn perfectionering van de fotografie-techniek maakt dat bijvoorbeeld schilders van paarden inzien dat de manier waarop ze galopperende paarden afbeelden niet waarheidsgetrouw is, waarmee Muybridge ook voor een kleine revolutie in de schilderkunst zorgt.

Hoogtepunt in het album is de rechtszaak die er tegen Muybridge wordt gevoerd nadat hij de minnaar van zijn echtgenote heeft doodgeschoten. De jury oordeelt dat hij niet schuldig is omdat Muybridge uiteindelijk heeft gedaan wat elke man volgens de wetten van de natuur zou hebben gedaan. Daarna bouwt Muybridge verder aan zijn carrière. 

Nou is de het priveleven van Muybridge en de opzienbarende moord en dito rechtszaak een relatief klein onderdeel van Een fractie van een seconde. Veel aandacht gaat uit naar de inventieve manier waarop hij erin slaagt beweging vast te leggen in een tijd dat iemand nog minutenlang stil moet poseren om te kunnen worden vastgelegd op een lichtgevoelige plaat. Het is aan de vertelkunst van Delisle te danken dat Muybridge biografie ondanks alle aandacht voor techniek nergens saai wordt. Door de hoofdstukken af te wisselen met de afdrukken van Muybridge’s foto’s weet Delisle diens levensverhaal extra tot leven te wekken.

Een fractie van een seconde is een boeiende biografie. Maar fans van Delisle’s werk moeten zich voor de aanschaf van dit boek wel realiseren dat dit album afwijkt van zijn eerdere werk. Zeker zijn autobiografische albums zoals Shenzhen of meer recent De papierfabriek waren speelse aaneenschakelingen van observaties die je als lezer meevoerden naar een andere wereld, waarbij Delisle je als lezer deelgenoot maakte van de cultuurshock die hij meemaakte. Een fractie van een seconde is in opzet en uitwerking een veel traditioneler stripalbum. Het is een stripbiografie die draait om feiten en gekke wetenswaardigheden en niet om de sfeer. Maar laat je daardoor niet afschrikken. Een fractie van een seconde is weliswaar geen typisch Delisle-album, maar het brengt wel een intrigerend levensverhaal tot leven. Het biedt bovenal een boeiend tijdsbeeld van de Verenigde Staten aan het einde van de 19de eeuw dat weinig weg heeft van de clichés uit western-strips.

Guy Delisle – Een fractie van een seconde. Concerto Books. 208 pagina’s. € 29,99