Strips

Trondheims Ik blijf hier is subtiel, teder en krachtig tegelijk

Bij de naam Lewis Trondheim denk je al snel aan humor en avontuur. Denk aan Kobijn, denk aan Donjon, denk aan het nooit volledig vertaalde Ralph Azham (in het Frans verschenen er twaalf delen). Stuk voor stuk series met uitzinnige verwikkelingen, komische dialogen en groteske karakters. Maar zet al je verwachtingen overboord voordat je het album Ik blijf hier oppakt, waarvoor Trondheim het scenario schreef voor tekenaar Hubert Chevillard: een ingetogen, psychologisch portret van rouw, ontkenning en verwerking.

In Ik blijf hier komen de verloofden Fabienne en Roland aan in de Zuid-Franse badplaats Palavas-les-Flots. Direct na aankomst komt Fabiennes geliefde om bij een bizar ongeluk. Zij reageert niet zoals je zou verwachten. Stomgeslagen door wat er is gebeurd, gaat ze alsnog naar het geboekte vakantie-appartement en blijft de rest van de week nauwgezet alle vooraf geplande uitjes aflopen. Ze ontmoet de plaatselijke winkelier Paco die krantenknipsels verzamelt over mensen die op de meest buitenissige wijzen hun einde hebben gevonden. Hij probeert zich over de eenzame vrouw te ontfermen, maar Fabienne sluit zich van alles en iedereen af.

Trondheim vertelde in een interview dat het idee voor dit verhaal ontstond nadat hij zelf in de krant een artikel las over een vakantieganger die was omgekomen door een weggewaaide plaat metaal. Weliswaar werd de vakantieganger niet onthoofd zoals in Ik blijf hier, maar toch. ,,Ik vroeg me af wat de persoon met wie hij op vakantie was, nu deed. En wat als die persoon ervoor zou kiezen om de vakantie gewoon af te maken. En waarom die persoon dat zou doen. Ik koos ervoor een vrouw te nemen als hoofdpersoon. Het is voor het eerst in mijn carrière dat ik dat heb aangedurfd.’’

Hij koos Palavas-les-Flots als decor, omdat zowel hij als Chevillard daar in de buurt wonen. ,,En het is een typisch vakantieplaatsje voor normale Fransen met geen al te hoog salaris’’, aldus Trondheid. En die keuze betaalt zich uit. Ik blijf hier is een verhaal geworden over normale mensen in een ongewone situatie. Het is geen liefdesverhaal. Het is geen aangezet drama. Het is geen voorspelbaar verhaal van beschadigde-vrouw-vindt-nieuwe-romance. Ik blijf hier is een verhaal over intens verdriet en het onvermogen om te rouwen. Maar bovenal is het een verhaal over mededogen.

De ontknoping is hartverscheurend. Personage Roland heeft elke stap in hun vakantie tot in detail vooraf georganiseerd en opgeschreven in een schrift. Fabienne volgt alles wat in dat schriftje staat nauwgezet tot aan de laatste avond aan toe waar Roland al een etentje heeft geboekt en vooruit betaald. Voor de oplettende lezers: het handschrift waarmee in het schriftje ‘+verrassing’ is geschreven bij het etentje, is niet van Roland. Het verklaart mede waarom Fabienne zo anders reageert dan je zou verwachten.

Tekenaar Chevillard kiest ervoor het verhaal uiterst sober in beeld te brengen. Vrijwel elke pagina heeft de zelfde monotone opbouw van zes evengrote plaatjes. Alles in matte pasteltinten weergegeven. Het zorgt ervoor dat je als lezer met enige afstand naar de gebeurtenissen kijkt. En die gecreëerde afstand zorgt er juist voor dat je meer meeleeft met Fabienne. De auteurs zijn nergens uit op goedkoop effectbejag of goedkoop sentiment en juist daardoor is Ik blijf hier een ontroerend album. Alles voelt alledaags en echt. 

En alles met een minimum aan dialoog. Trondheim en Chevillard kiezen ervoor vooral de emotionele ontwikkeling van Fabienne visueel te vertellen. Subtiel brengen zij de afstand in beeld tussen een lamgeslagen Fabienne en de vrolijke strandgangers om haar heen. En even subtiel schetsen ze hoe ze gaandeweg de vakantieweek op het strand  langzaam weer tot leven komt.

Ik blijf hier is een album dat noopt tot herlezen, waarbij opvalt dat de auteurs in de tekstloze plaatjes de nodige verwijzingen hebben verstopt naar de gevoelige ontknoping. Ik blijf hier is subtiel, teder en krachtig tegelijk. Een van de betere beeldverhalen van de laatste tijd.

Lewis Trondheim en Hubert Chevillard – Ik blijf hier. Scratch Books. 124 pagina’s hardcover. € 24,00.