Een goede stripwinkelier weet de weg en stuurt zijn klandizie soms naar fraaie titels, die anders onder de radar blijven. Zoals de laatste twee deeltjes van de vierdelige serie Psychodrama Illustrated van de Amerikaanse stripmaker Gilbert Hernandez (Palomar, Heartbreak Soup), een van de drie Hernandez Brothers.
De titel belooft weinig goeds. Sinds Birdland heeft Gilbert nogal de neiging zich te verliezen in megatieten en seksuele standjes. Zijn karakters lijken steeds meer op elkaar, de focus op psychiater Fritz in plaats van Luba werkt niet in het voordeel van de verhalen. De laatste tijd is broertje Jaime (Love&Rockets) de betere van de twee – in afwezigheid van de derde broer, Mario.
Het eigenaardige van deze vierdelige miniserie is dat de laatste twee deeltjes feitelijk een verhaal op zich vormen, los van deel 1 en 2. Aan de binnenkant van de cover van nummer drie laat Fritz even zijn gezicht zien, maar als het eigenlijke verhaal, Little One’s, begint is hij afwezig.
Er is een dreigende lucht en dansende, rennende silhouetten. Enkele stille platen waarop een blond meisje, een hoge rotswand en een geheimzinnig gebouw te zien is, steeds in het welbekende strakke zwart-wit van de Hernandez broers. Dan volgen de eigenlijke hoofdrolspelers: een naamloze verfomfaaide broer en zus in een park. Ze worden door een naakte jongen naar het dorp gewezen; naar het plaatsje Lagrimas, dat tranen betekent.
Wat er dan volgt, doet aan een Griekse tragedie denken. Iedereen loopt om de een of andere reden tegelijk door het dorp en houdt er toespraken. In het begin ergert dit, het lijkt alsof ze uit karton zijn geknipt. Wie volhoudt went aan het ritme van de gesprekken en voelt de onderhuidse spanning ontstaan: iedereen blijkt bezig met de muur die moet worden gebouwd om de Mexicanen buiten het land te houden. Geen kleinigheid in het dorp dat voor een groot deel door Mexicanen wordt bewoond. De gesprekken en ruzies werken hypnotiserend, zelfs de alerte lezer ziet de plotselinge omslag niet aankomen.
Waar enkelen luidkeels protesteren, grijpen andere bewoners de bouw van de muur aan als een kans om er een slaatje uit de slaan. Sal, een van de tegenstanders, is zo gefrustreerd dat hij zijn pistool pakt. Als hij op het punt staat om iemand neer te schieten weerhoudt zijn vrouw hem daarvan. Helaas raakt Sal bij die actie het pistool kwijt en kunnen ze het niet meer terugvinden. 
Het wapen gaat vervolgens van hand tot hand, waarna er een ontknoping volgt die door merg en been gaat: koud en hard, zoals het zwart-wit van de pagina’s, en zonder enig drama gebracht.
De eerste twee delen van deze miniserie gaan vooral de surreële relaties van psychiater Frits Martinez. Het echte psychodrama, waarnaar de titel verwijst, begint in de laatste twee delen. Niemand die de serie van het begin af las had kunnen weten dat het verhaal plotseling zo urgent zou worden, zo erg in het nu zou staan en dat op zo’n pijnlijke manier duidelijk maakt.
Gilbert Hernandez – Psychodrama Illustrated 1-4. Fantagraphics. 24 pagina’s, $4,99 per deel.
