Mensen die vinden dat de stripcollectie van Hans Matla – met zijn 70.000 boeken en 100.000 tijdschriften – de grenzen van het voorstelbare tart, kennen die van de Michigan State University Library waarschijnlijk nog niet. Deze blijkt in het bezit van een collectie die maar liefst 350.000 artikelen bevat. Zelfs voor een land waar strips in hoog tempo worden geproduceerd en doorgaans per 16 tot 24 pagina’s in tijdschriften (comics) verschijnen, is dat een uitzonderlijk groot aantal. Sterker nog, de MSU Comic Book Library schijnt de grootste geïndexeerde, vrij toegankelijke stripcollectie ter wereld te zijn.
Het begon eind jaren ’60, toen professor Russel Nye 6.000 comics doneerde met de bedoeling hiermee een aparte sectie binnen de universiteitsbibliotheek te starten. Nye was een voorstander van het bestuderen van populaire cultuur. Tegenwoordig is dat niet ongebruikelijk, maar destijds was het revolutionair. De universiteit zat dan ook niet per se te wachten op deze verzameling, maar professor Nye had een goede naam, ging altijd correct gekleed en had een Pulitzer Prize op zak, dus nee zeggen was lastig. Bovendien waren het de swingin’ sixties, een periode waarin heilige huisjes wel vaker op de schop gingen. Uiteindelijk ging men akkoord en was de collectie een feit.
Curator Randy Scott werkt er al bijna zijn hele professionele leven. Hij was aanvankelijk student aan de MSU en heeft zelfs nog les gehad van professor Nye. Niet onbelangrijk: Scott was en is zelf stripliefhebber. Hij begon in 1971 te werken voor de bibliotheek en deed toen nog van alles wat. Drie jaar later verzon hij een methode om de stripcollectie te indexeren (een taak die – zoals menig verzamelaar weet – makkelijker gezegd is dan gedaan) en ging aan de slag. Weer een jaar later werd Amazing Spider-Man nummer 1 gestolen, tegenwoordig goed voor een slordige $ 100.000. Het personeel wist wie het had gedaan, maar had geen bewijs. Scott besloot daarop zijn taak serieus te nemen en werd zodoende de officiële beheerder.
Dat beheer is nog niet eenvoudig. Volgens Scott gaan de meeste uren zitten in het catalogiseren van de collectie. Het papieren indexatiesysteem is al in 1981 afgedankt en tegenwoordig geheel geautomatiseerd (en online te raadplegen), maar alle artikelen moeten nog steeds met de hand in mylar hoesjes worden gestopt. Als Scott nieuwe bestelt gaat dat met 5.000 stuks per keer.
Daarnaast moet er ook veel worden uitgezocht. De bibliotheek krijgt doorlopend oude collecties opgestuurd. Dat zorgt voor een groot aantal dubbele exemplaren. Van elke titel houdt men de twee beste exemplaren en de rest gaat in de verkoop. Al het geld dat hiermee wordt verdiend gaat terug in de pot.
Met zoveel aanvoer en zo’n lange geschiedenis verwacht je dat er wel wat pareltjes op de planken staan (en liggen) en dat klopt. Zo zijn ze in het bezit van veel eerste nummers van allerlei series, waaronder Wonder Woman, Walt Disney Comics and Stories en Zap van Robert Crumb. Van Obediah Oldebuck (een Engelse vertaling van Monsieur vieux bois, de eerste strip van de Zwitser Rodolphe Töppfer, de eerste stripmaker in de geschiedenis die hier beter bekend is van zijn Mijnheer Prikkebeen) hebben ze maar liefst zeven exemplaren in hun bezit. Grappig genoeg zijn ze ook de trotse bezitter van het Duitse Lexikon der Comics, een elfdelig werk uit 1991 waarvan de MSU het enige exemplaar in Noord-Amerika in handen heeft. Een Duits lexicon? Jawel, naast Engelstalige uitgaven heeft men immers ook zo’n 50.000 internationale publicaties in bezit. Dus mocht Hans Matla geen koper vinden voor zijn verzameling, dan is het misschien nog een idee om bij Randy Scott aan te kloppen. Het zal hem niet de gevraagde 1,8 miljoen euro opleveren, maar wel de zekerheid dat de collectie goed terecht komt.
