Manga

Het terechte dubbele succes van Kousuke Oono’s humor-manga Way of the Househusband

Way of the Househusband is een succesvolle mangareeks van Kousuke Oono, zowel in Japan als in Engelstalige landen. Dit dubbele succes is in dit geval opmerkelijk omdat het om een humoristische manga gaat: wat humor betreft verschillen de Aziatische en Westerse markt nogal. Japanse woordgrappen en woordspelingen staan erom bekend dat zij moeilijk te vertalen zijn, net als typische culturele verschillen. Dit probleem zie je vaak bij manga, waarbij de verklarende notities in de kantlijn je om de oren vliegen. Worden Japanse komedies dan nooit vertaald? Op zich wel, maar niet alles is even geslaagd. Toch is er af en toe een humoristische reeks die ook hier aanslaat en Way of the Househusband van Oono is daarvan het beste voorbeeld.

De huisman in kwestie is Tatsu, die zijn eigen baan heeft opgegeven om zijn carriérevrouw Miku te ondersteunen. Tatsu doet het huishouden, kookt voor Miku en rijdt haar zelfs op zijn fiets achterna als zij haar lunch vergeet. Anno 2020 is het idee van een man die het huishouden doet niet heel bizar meer en niet per definitie humoristisch. Waar Tatsu van de meeste huismannen verschilt, is hoe hij zijn taken als huisman uitvoert: voor zijn huwelijk met Miku was hij namelijk een yakuza-leider, oftewel een Japanse maffiabaas. En laat Tatsu zelfs als huisman nog perfect in het stereotype yakuza passen.

Tatsu zit onder de littekens, is flink getatoeëerd en heeft een reputatie die hem de onheilspellende bijnaam “The Immortal Dragon” heeft bezorgd. Kortom, Tatsu ziet er uit als een intimiderende kerel die je liever niet in alleen in een steegje wil treffen, laat staan in de supermarkt met een berenschort voor. Tatsu kan de gewoontes die hij in zijn maffiaverleden heeft ontwikkeld nog niet helemaal loslaten en runt het huishouden zoals hij gewend is van zijn leven als yakuza-leider. Sterker nog, de skills die Tatsu als yakuza heeft ontwikkeld zorgt ervoor dat hij een uitstekende huisman is. En daar komt een groot deel van de humor van Way of the Househusband vandaan.

Toegegeven, het concept van Way of the Househusband zorgt ervoor dat de strip in feite maar één grap heeft: een ex-maffiabaas komt in een typische (Japanse) huishouden terecht en dealt met de beslommeringen zoals een hervormde maffiabaas zou doen. Dat maakt het extra bewonderingswaardig dat Oono zoveel humoristische momenten uit dit concept weet te wringen, uiteraard met de hulp van de nodig komische bijfiguren. Zelfs de meest banale situaties weet hij een absurde draai te geven, zoals het scheiden van de was, het doen van boodschappen, of zelfs het huis vlug in orde te brengen voordat er visite komt.

Daarnaast blijf je als lezer geboeid door het onderliggende verhaal . Tatsu’s verleden is een mysterie en lijkt geromantiseerd te zijn door andere personages die hem als “baas” kenden. Uiteindelijk weten we weinig over hoe Miku en Tatsu elkaar ontmoet hebben, hoe zij een relatie hebben gekregen en waarom Tatsu nu precies besloten heeft zijn criminele verleden achter zich te laten. Toch licht Oono op bepaalde momenten een tipje van de sluier op, waardoor je als lezer nieuwsgierig wordt naar hoe en wanneer deze ommekeer is geweest.

De relatie tussen Miku en Tatsu werkt bewonderenswaardig goed. Miku is de speelse maar toch hardwerkende kostwinner van de twee is, terwijl Tatsu de zorgzame, maar strenge helft van het koppel is. Conclusie: Het is een schattig setje waar je graag meer over leest. Hoewel de manga niet per se over hun relatie gaat, of over het mysterieuze verleden van Tatsu, functioneren deze elementen als extra spice tussen de grappen door. Oono doseert dit perfect.

Het tekenwerk is erg goed. De pagina’s zijn vrij realistisch uitgewerkt, waarbij Oono gebruik maakt van dynamische en dramatische composities. Hierdoor lijkt de strip visueel gezien meer weg te hebben van een goede actie-manga: de stijl is immers veel “serieuzer” dan die je bij andere komische strips ziet. Al ziet een scherp oog meer.

Neem bijvoorbeeld het omslag van deel 1: in eerste instantie word je aangetrokken door de intense blik van Tatsu, die met zijn zonnebril en flink litteken een imposante indruk maakt. Hij heeft zijn vuist gebald en wekt de indruk dat er gemept gaat worden. Pas daarna kijk je naar zijn kleding, en besef je dat deze imposante man een schort draagt met een cartoonhond. Zijn arm is opgeheven om een grote zak boodschappen omhoog te houden. Het is deze tegenstrijdigheid tussen het harde van Tatsu’s maffiaverleden, en de dagelijkse beslommeringen van het huisman leven die de strip zo komisch maakt.

Oono schotelt de lezer afgeronde verhalen voor. Sommige van die verhalen voelen aan alsof ze net iets te abrupt eindigen, of op een punt dat niet helemaal overeenkomt met waar het begon – er worden niet altijd alle mogelijkheden van een situatie benut. Hierdoor blijf je als lezer soms hangen. Ook zitten er grappen tussen die je als lezer beter begrijpt als je meer op de hoogte bent van de Japanse cultuur en de stereotypische uitbeelding van de yakuza. Maar zonder die kennis is de strip toch prima te genieten. Het is daarom niet vreemd dat Way of the Househusband al meerdere prijzen heeft gewonnen, waaronder onlangs de Eisner Award voor “Best Humour Publication”.

Way of the House Husband is een ontzettend slimme strip, die verbazingwekkend veel grappige situaties weet te halen uit een vrij simpel concept. Dat is de verdienste van Oono, die nog lang niet uitgeschreven is. Intussen zijn drie tankobons (trade paper backs) verschenen. Deel 4 verschijnt in oktober.

Kousuke Oono – Way of the Househusband 1 t/m 3 – Viz Media, 160 pagina’s. € 12,99 per deel