John Backderf, die zijn werk signeert als Derf Backderf, kon toen hij begon aan zijn nieuwe boek niet vermoeden dat het zo verrassend actueel zou worden. Hoewel het een gedetailleerde beschrijving is van een uit de hand gelopen studentenprotest in 1970 op de universiteit Kent State in Ohio, dringen de parallellen met de huidige protesten in Amerikaanse steden zich op.
Eind jaren ’60 rommelt het in de Verenigde Staten. Er is de burgerrechtenbeweging die militanter wordt en er zijn de steeds groter worden protesten tegen de oorlog in Vietnam. Tegenover die roep om verandering in de straten, staat de conservatieve meerderheid die gruwelt van al die ‘hippies en marxisten’ die worden geassocieerd met drugs en ondermijning van het land. In zo’n context is er niet veel voor nodig om een simpele demonstratie uit te laten lopen op een bloedbad. Eén demonstrant die over de grens gaat of één agent die zijn zenuwen niet in bedwang heeft, kan genoeg zijn om de vlam in de pan te laten staan.
En zo ging het ook op Kent State. Als president Nixon aankondigt dat de oorlog in Vietnam zich ook verlegt naar Cambodja, is dat een nieuwe aanleiding voor studenten om te protesteren. Nadat in het normaal gesproken wat slaperige studentenstadje ruiten worden vernield, besluit de gouverneur in te grijpen om erger te voorkomen. De spanning loopt al snel op in de studentenwijk door de aanwezigheid van de militairen die opdracht krijgen hard in te grijpen nadat een gebouw van studenten die een militaire opleiding volgen in brand is gevlogen. Het eindigt er uiteindelijk mee dat een paar dagen later met scherp wordt geschoten op studenten die vreedzaam protesteren op de campus. Vier van hen vinden daarbij de dood.
Backderf gooide eerder hoge ogen met zijn autobiografische strip Mijn vriend Dahmer, over seriemoordenaar Jeffrey Dahmer met wie hij in de klas zat. En net als in die en zijn andere in het Nederlands vertaalde strips kiest Backderf, die opgroeide op het platteland van Ohio, zijn thuisstaat als decor.
Hij deed minutieus onderzoek naar de traumatische schietpartij op Kent State, interviewde zo veel mogelijk betrokkenen en dook in archieven. Al die kennis bundelt hij in zijn nieuwe striproman. De gebeurtenissen in de aanloop naar de schietpartij vertelt hij vanuit het perspectief van de latere slachtoffers en vanuit een lid van de nationale garde die op de bewust dag tegenover de studenten stond.
Kent State is een overtuigend boek geworden dat je de lezer inzicht geeft in hoe door foute beslissingen zaken uit de hand kunnen lopen. Het boek komt wat langzaam op gang doordat de achtergrond van de hoofdpersonen wordt verteld in de vorm van onnatuurlijk ogende dialogen tussen de personages. Maar wie zich over dat euvel heen zet, wordt al snel meegesleept in een fascinerend relaas over soldaten die dagen geen slaap krijgen en steeds prikkelbaarder worden. En over studenten die aanvankelijk niet veel interesse hebben in de demonstraties, maar door de polariserende atmosfeer worden opgejut.
Kent State is een pamflet tegen de Nixon-jaren in de VS. Maar – ingehaald door de huidige gebeurtenissen in steden als Kenosha, Wisconsin – evengoed tegen de hedendaagse Amerikaanse politiek.
Derf Backderf – Kent State, vier doden in Ohio. Concerto Books. 280 pagina’s. harde kaft. € 26,99
