Ontlezing
Artikelen

Ontlezing: daar zouden we van alles aan kunnen doen (maar ja…)

De jeugd leest geen strips meer. De ontlezing dendert geluidloos door. Stripverhalen moeten het opnemen tegen games, internet en Netflix. Strips zijn van vroeger, net als papier.

Wie iedere morgen keurig deze mantra’s prevelt, hoeft zich geen illusies te maken, zelfs als je er je brood mee verdient. Je kunt altijd terugvallen op het idee dat je je best hebt gedaan, ooit, toen de jeugd nog anders was. Toen je zelf nog een beugel had en iedere week naar de lokale stripboer toog om je series compleet te houden.

Maar tegenwoordig? Nee, de jeugd wil echt niet meer. Erg? Ja, heel erg natuurlijk, maar ja, wat ik al zei: als de jeugd niet meer wil, dan houdt het op. Dan kun je doen wat je wilt, maar heeft niets meer zin. Dat heeft niks met luiheid te maken, hoor. Het is gewoon verdomde moeilijk.

Ballon-voorman Alexis Dragonetti maakte zich onlangs in een interview zorgen over de ontlezing van jongeren. Dragonetti, die bepaald niet mediaschuw is en zich als bevlogen uitgever vaak uitspreekt ten faveure van het beeldverhaal, wilde niets van een doemscenario weten, maar bleef qua oplossingen in gebreke. Het valt niet mee, dat is helder, maar als er één club is die de boel in gang kan zetten, als vertegenwoordiger van alle grote Europese stripuitgeverijen in de Nederlandstalige gebieden, dan is het Ballon.

Het is dan ook een onbegrijpelijke move van Ballon om zonder pardon drie goede jeugdreeksen stop te zetten, omdat er te weinig van verkopen. FRNK, Harmony en Magic 7 zijn onlangs uit het aanbod geknikkerd en dat is zonde. Met name de eerste twee waren topreeksen, bedoeld voor jeugd van 8 tot 14. Zeg maar, de groep die dus niet meer leest en die geen strips meer lust. We hebben het geprobeerd, hoor je dan. Maar boeken in de stripwinkel droppen en hopen op een wonder is niet werkelijk proberen. Er is meer nodig dan aanbod.

Waarom liggen deze albums bijvoorbeeld niet in de supermarkt? Of in speelgoedwinkels? Kinderboekenhandels? Bioscopen? Vliegvelden? Stations? En waarom worden deze series niet in jongerenbladen voorgepubliceerd? Kruisbestuivingen, samenwerkingen?

Als je een miljard Chinezen aan de Jommekes krijgt, moet het toch een koud kunstje zijn om onze jeugd aan een paar toffe leessuggesties te helpen?

Ergens klinkt het gemakzuchtig om te zeggen dat het niet lukt omdat de doelgroep moeilijk te bereiken is.

Boris Kousemaker, uitbater van de Amsterdamse stripspeciaalzaak Lambiek, deed in een interview vanwege het 50-jarig jubileum van zijn toko enthousiast een duit in het zakje. Jongeren? Nee, die zag hij niet veel meer. Die lezen allemaal manga, maar daar weten ze bij Lambiek niks van. Die boekjes hebben ze allemaal weggedonderd. Jongeren, zo wist hij, gaan naar Henk Comics die juist veel manga en Amerikaanse comics verkoopt. Daar vind je de jongelui. Bij Lambiek, ooit het vlaggenschip van het vaderlandse stripboerenbestand, komen alleen nog vijftigplussers die hun oude series compleet willen houden. Ze krijgen er sloten koffie omdat ze anders in slaap vallen tussen de Buck Danny’s uit 1948.

In Frankrijk (ja, daar weer) bestaat intussen bijna de helft van alle stripaankopen uit manga, die vooral worden gekocht en gelezen door jongeren – die bij ons dus allemaal ontleesd op hun mobiel zitten te scrollen.

Het argument dat wij hier geen vertaalde manga uitgeven werkt nauwelijks, omdat de doelgroep het net zo lief in het Engels leest. Het enige wat nodig is, is beschikbaarheid. Jongeren moeten naar de winkel kunnen voor hun mangaseries. Of waar dan ook, en juist daar schort het aan: hoeveel stripwinkels in Nederland hebben een behoorlijke en actuele manga-afdeling? Vraag het en je hoort: onze doelgroep bestaat uit vijftigers, die hoeven geen Japanse boekjes. En zo kantelen we van de ene schouderophaling in de andere.

Zolang de ideeënbedenkers niet verder komen dan het domein van een stripwinkel hoef je niet te verwachten dat je onderweg veel jongeren tegenkomt. Dat hoeft ook niet, maar doe dan vooral niet net alsof je het jammer vindt dat de verjonging intussen het niveau van de filatelie heeft bereikt.

En ja, om niet te verzanden is visie nodig, én ambitie en vooral veel energie. Het zal moeilijk zijn; maar gemakzucht en luiheid maken het beslist niet eenvoudiger.

Deze tekst verscheen in aangepaste vorm eerder als column in Zone 5300

1 Comment

  1. Hmmm ik denk dat ballon media toch wel enige respijt verdient , in Vlaanderen .
    Mn oudste dochter (8 jaar) doet namelijk aan atletiek in de zomer en veldlopen in de winter .
    In het veldloopseizoen krijgt de jeugd tot 12 altijd een prijs , en sinds dit jaar zit er telkenmale een strip bij van ballon media.
    Het doet me plezier als je na de prijsuitreiking , vele jeugdige atleten met een strip en een cola in alle rust aan het recupereren zijn van hun inspanning .

Comments are closed.