Een stripboek uitgeven is leuk, maar waarom niet een wereldwijd publiek bereiken met je comic of manga? Dat kan via Webtoon, de grootste digitale uitgever van strips. Marissa Delbressine en Coco Ouwerkerk praten over hun avonturen op het platform.
Webtoon is een van oorsprong Zuid-Koreaans platform met overwegend strips gemaakt door vrouwen en gelezen door vrouwen. En dan vooral tieners, die er het populairste genre vreten: drama. Dik aangezet drama zoals bij Koreaanse soaps, wat niet wil zeggen dat het betekenisloos vermaak is. Daarvoor hoef je alleen maar te kijken naar het werk van Coco Ouwerkerk (30), die publiceert onder het pseudoniem Colourbee.
Zoals K-pop en K-drama heeft Webtoon de grenzen van het Koreaanse schiereiland geslecht en de strips – plaatje voor plaatje te lezen op je smartphone – zijn vooral in Amerika razend populair. Ouwerkerk ontdekte het toen superheldenscenarist Stan Lee een wedstrijd op Webtoon organiseerde. ‘Ik zat nog in die oude bubbel van publiceren in een blad, maar geen uitgever die mijn strip Acception wilde. Uiteindelijk hapte Syndikaat toe en heb ik een jaar lang gratis een album getekend.’
Ze zocht naar betere publicatiemogelijkheden en vond die op Webtoon. ‘Zij bieden twee opties: Canvas en Originals. Op Canvas kan iedereen posten, bij Originals krijg je betaald. Ik begon in 2016 als nieuwkomer op Canvas.’
Inmiddels zijn we zes jaar en vier digitale albums verder, twee verschenen er in druk. ‘Ik heb eerst het bestaande album gepost. Daarvoor moest ik de pagina’s zo ombouwen dat je ze op de telefoon van boven naar beneden scrollend kunt lezen, ook moest ik de tekst vertalen. Ik zat algauw op 10.000 lezers. Webtoon heeft de strip een paar maal met een banner op de homepage gepromoot en zo kon het groeien naar 100.000 in 2018. Op een gegeven moment schreef Webtoon een wedstrijd uit voor Canvas-stripmakers. Ik heb ze toen gemaild met de vraag of ik goed genoeg was voor een contract in plaats van alles opnieuw te posten voor een wedstrijd.’
Ja dus: Ouwerkerk kreeg in 2018 een contract en is professioneel stripmaker die zichzelf kan bedruipen, een zeldzaamheid in Nederland. ‘Ik zit nu op 850.000 volgers en dat groeit nog steeds, met een paar honderd per dag.’
Ze erkent dat het succes deels te danken is aan haar genrekeuze: drama. Maar dan wel eigenzinnig drama. ‘Acception gaat over een jongen met regenboogkapsel en kleurrijke kleren. Lezers vragen weleens of het een jongen of een meisje is, of dat hij trans is of gay, maar ik laat dat graag in het midden. Jongeren zijn erg bezig met hun identiteit en geaardheid, vragen zich af of ze binary zijn of onderzoeken homoseksuele gevoelens om daarna misschien te constateren: nee, toch niet. Dat brede spectrum komt terug in mijn strip en je merkt dat mijn volgers zich daarin herkennen.’
Scrollstrip
Marissa Delbressine (39) volgde het voorbeeld van Ouwerkerk en deed dat op voorspraak van Ouwerkerk. ‘Vanaf het eerste idee was ik al zo’n vijftien jaar bezig met The Shadow Prophet, eerst met scenarist Willem Ritstier, later met Anne Delseit. Daar kwamen dingen tussendoor, zoals de strip Ward. In 2019 heb ik Coco benaderd en zij vertelde haar editor dat ze nog iemand kende die iets leuks had liggen. Zo kon ik na een pitch meteen starten als Webtoon Original. Het is een soort scifi-drama met thrillerelementen in een dystopische wereld, waarin we allemaal in de gaten gehouden worden. Een soort moderne manga-esque interpretatie van 1984. Het is ook te vinden onder drama, maar de tekenstijl en het verhaal zijn meer gericht op twintigers en dertigers, en daar zijn er veel minder van op het platform. Het aantal subscribers stijgt langzaam.’ Ze zit nu op bijna 91.000: een fractie van het publiek van Ouwerkerk, maar nog steeds ongekend voor een Nederlandse strip.
Behalve de kijkcijfers is er nog een verschil tussen de twee makers: waar Ouwerkerk volgens een strak schema van negen tot zes werkt, ligt een vast ritme bij Delbressine wat lastiger. ‘Ik werk ook van ’s ochtends vroeg tot laat, maar moet steeds oppassen voor mijn ADD-chaos! Daarnaast heb ik een gezin met kleine kinderen. Gelukkig houdt coschrijver Anne me in toom als ik te veel wil en me verlies in perfectionisme.’
Het was ook even omschakelen van de traditionele strip in print naar de digitale scrollstrip. ‘Een andere manier van storytelling’, vertelt Delbressine. ‘Je kunt alle tijd nemen om het verhaal te vertellen, zelfs inzoomen op hoe iemand langzaam achterom kijkt en zijn ogen dan knipperen. Dat trage tempo vind ik heel mooi. Maar ik wil de verhalen graag ook in albumvorm uitbrengen en dan werkt dat soort details niet altijd. Een stripboek heeft vaak een hoger verteltempo. Waarschijnlijk ontkom ik er niet aan om plaatjes te schrappen en ze hier en daar aan te passen van staand naar liggend formaat.’ Een heel gepuzzel met veel knippen en plakken, zegt ze.
Moordend tempo
Het is leuk voor erbij, maar albums doen alleen de schoorsteen roken als je er het hout mee aanmaakt. Delbressine vertelt dat Webtoon er is in diverse wereldtalen en daar komen er steeds meer bij. ‘Het zou goed kunnen dat The Shadow Prophet meer geschikt is voor de Duitse of Franse markt. Ook zit er bij Webtoon toekomst in IP-deals, voor merchandise en adaptaties naar andere mediavormen, maar dan moet mijn reeks eerst nog wat doorgroeien.’ Toch is het fijn om naast de vloeibaarheid en vergankelijkheid van het platform iets tastbaars in handen te hebben, vindt ook Ouwerkerk. Wat dat betreft is er voor haar in de tussentijd wel iets veranderd. ‘Wilde eerst niemand mijn strip uitgeven, nu willen alle uitgevers me hebben. Die albums gaan er dus zeker komen. En niet alleen in het Nederlands, want dankzij mijn agent wordt Acception straks ook in de VS uitgegeven.’ Delbressine: ‘Door het wereldwijde succes ontstaan nieuwe uitgevers die zich specialiseren in Webtoon in boekvorm, zoals Webtoon Unscrolled en het Duitse Papertoons.’
Om het moordend tempo van minimaal veertig plaatjes per week vol te houden werkt zowel Ouwerkerk als Delbressine met assistenten en stagiairs. ‘Tijdens corona, toen mijn zoontje niet naar de kinderopvang kon, raakte mijn buffer op en heb ik acht maanden pauze ingelast’, vertelt Delbressine. ‘En ook nu sta ik, voordat volgend jaar seizoen 2 begint, ruim op pauze na mijn zwangerschapsverlof en om het scenario eerst mooi af te ronden. Een pauze kan als het moet, maar het is wel vervelend voor je lezers en je merkt ook dat je door een deel vergeten wordt. Het aanbod is immers groot.’ Ouwerkerk produceert stug door. ‘Ik bereid elk nieuw seizoen goed voor, schrijf het script helemaal uit en maak thumbnails van elk plaatje.’ Met dit storyboard van kleine schetsen bij de hand weet ze haar publiek steeds trouw te bedienen. ‘Alleen als ik ziek ben gaat de strip weleens op pauze, maar dat begrijpen de lezers wel.’
Webtoons: de cijfers
Manga is de wereldberoemde Japanse stripkunst, manhwa de Koreaanse versie daarvan. Tot zijn spijt zag Junkoo Kim manhwa rond de eeuwwisseling instorten en hij besloot het online nieuw leven in te blazen. Zo begon in 2004 wat zou uitgroeien tot Webtoon, een platform dat de strip inderdaad een geweldige impuls bezorgde. In Zuid-Korea ontstond er een grote kruisbestuiving: webtoons schopten het tot games, tv-series en films, terwijl omgekeerd games, romans, films en series werden verstript. Tien jaar na de start volgde de wereldwijde lancering van een web- en mobiele versie. Die internationalisering betekende ook een toestroom van makers uit alle windstreken en anno 2018 bereikte het aantal jaarlijkse views de mijlpaal van 100 miljard. Het aantal bezoekers per dag is 15 miljoen. Coco Ouwerkerk had op 8 september 2022 150,6 miljoen views, 859.597 abonnees en een waardering van 8,99, Marissa Delbressine zat op 1,8 miljoen views, 90,827 abonnees en een waardering van 9,55. And counting.
