Artikelen

Afgebroken stripreeksen: Cirkels, cirkels

Het was een klein berichtje over de bundelingen van Floyd Gottfredson’s Mickey Mouse verhalen die sinds 2014 verschijnen bij Dark Dragon. Dat begon als een met alle zorg omgeven project van twaalf delen, drie per jaar, in een prachtig groot formaat, en twee jaar later is het nog maar de vraag of de uitgever ermee doorgaat. De verkoop valt tegen en dus staan De Gouden Jaren van Mickey Mouse officieel on hold, volgens het nieuwtje. U en ik weten wat dat betekent.

Tegelijkertijd gaat Uitgeverij Hum de laatste fase in van de complete Philemon-reeks en wordt er van alle kanten gejubeld dat het zowaar gelukt is. Alsof je daar niet zomaar vanuit mag gaan.

Ergens in het midden van deze twee verhalen zit de crux, die zijn oorsprong vindt in het wezen van de stripliefhebber, die niet zelden ook verzamelaar is. U weet, misschien omdat het u zelf ook betreft, dat verzamelaars negen van de tien keer completisten zijn, en daarmee is de cirkel rond. Hoort de verzamelende stripliefhebber dat er een twaalfdelige reeks komt met het werk van Gottfredson, dan ziet hij (laten we voor het gemak aannemen dat de verzamelaar een man is) de keurige ruggen al in zijn kast staan. Prachtig natuurlijk. Hij is helemaal om. Laat maar komen, die mooie centimeters kastruimte.

Des te pijnlijker is het later te horen dat je naar je complete reeks kan fluiten omdat de uitgever de boel opdoekt. Nu zijn De Gouden Jaren van Mickey Mouse een actueel voorbeeld, het speelt al jaren en veel striplezers hebben incomplete of afgebroken reeksen in de kast staan. Niks nieuws, wel vervelend.

Waar het voor kan zorgen is dat de liefhebber afwachtender wordt bij dergelijke projecten, maar bijvoorbeeld ook bij vertalingen van series. Eerst zien, dan geloven, en dat is niet in het belang van de uitgever, die tegenwoordig vaak door aandeelhouders wordt afgerekend op verkoopcijfers en succesnummers. Zij zitten al met de stekker in de hand als er iets niet helemaal in de pas loopt.

Het schijnt dat de Complete Peanuts-reeks aanvankelijk niet echt hard liep, totdat men zag dat de delen met regelmaat verschenen en er geen reden was om langer af te wachten. Bij nummer acht haakten fans massaal aan en kochten ze de eerste zeven delen om vanaf dan bij te blijven.

Hier zit ook een beetje mazzel achter, want wat Peanuts lukte, presteerde de integrale heruitgave-per-jaar van Wizard of Id niet. Van die grandioze daily verscheen in 2010 het jaaroverzicht van 1971 in harde kaft, als eerste in een reeks, die vervolgens nog twee jaar zou beslaan. En daarna was het over en sluiten. Hadden ze door moeten zetten? Keken de fans de kat uit de boom? Wie heeft schuld?

Vroeger kregen de stripwinkelier en de economie de zwarte Piet toegeschoven. Een sterk staaltje hiervan las ik onlangs als editorial in deel 2 van Owlhoots, een comic uit 1991 van James Vance: “Due to the low orders and sales, the rest of the Owlhoots series, issues three through six, has been placed on hiatus. Sales on the first issue were skimpy; order for the second weren even more distressing. (…) Comic store retailers seem not to be willing to take a chance on a ‘different’ type of series when even the mainstream titles they carry are not automatically selling anymore.” Ik kwam er thuis pas achter.

Maar het kan ook vanuit onverwachte hoek komen. In het meest recente nummer van Rich Tommaso’s Dark Corridor, een niet eens onverdienstelijke, karikaturale Torpedo-kloon die keurig verschijnt bij Image, meldt de auteur het volgende: “Yes, it’s the last issue of not only The Red Circle, but the entire Dark Corridor series. Sorry folks, but the numbers just weren’t steady enough for me to pay the bills anymore.”

Lullig voor Rich, maar ook voor de striplezende verzamelaar die steeds vaker voor het blok wordt gezet: ga ik voor de serie, of wacht ik tot er een trade paper back of over een paar jaar een integrale van verschijnt? Logisch, maar aan de andere kant: waarom zou een uitgever overgaan tot bundeling van een serie die voor geen meter loopt? Cirkels, cirkels.

Dit artikel verscheen eerder in licht aangepaste vorm als column in Zone 5300.