Strips

In stilte van Audrey Spiry biedt bovenal visueel spektakel

Tweeënhalf jaar werkte Audrey Spiry aan haar debuutalbum In stilte. Ze stak dan ook enorm veel tijd en energie in de manier waarop ze haar verhaal wilde uitbeelden. Na een opleiding tot animator ging Spiry op haar 25ste een keer mee op een canyoning-tocht: een sport waarbij je al zwemmend, abseilend en wandelend de loop van een rivier door een kloof volgt. Ze was zo onder de indruk dat ze overwoog er een tekenfilm over te maken om de ervaring in uit te drukken. Maar zo’n project zou te veel tijd en geld kosten, vertelde ze er destijds over. Dus koos ze voor het medium strip.

In het album In stilte gaat hoofdpersoon Juliette (net zo oud als Spiry destijds) ook een dagje canyonen. Onder leiding van een gids springt ze samen met haar vriend en een aantal vreemden in het diepe. Door de strijd met de elementen wordt ze volledig op zichzelf teruggeworpen. Juist daardoor ontstaat er ruimte in haar hoofd om na te denken of ze in haar leven wel de goede weg is ingeslagen.

Meer dan dat heeft het verhaal niet om het lijf. In stilte is bij oppervlakkige lezing een eindeloze beschrijving van de tocht die Juliette maakt door de Zuid-Franse wildernis. Maar het verhaal is dan ook niet wat In stilte zo bijzonder maakt. Dat is vooral de manier waarop Spiry het in beeld heeft gebracht. In een interview met Actuabd vertelde ze destijds dat ze als animatrice worstelde met de vraag hoe je beweging en geluid suggereert in een losse tekening. Dus wilde ze de ‘enscenering muzikaal neerzetten’ (Fransen zwelgen graag in ronkend taalgebruik). Het antwoord vond Spiry in een losse gouache-techniek zonder contouren van inkt. De bonte kleuren lijken door die keuze soms van de pagina’s te spatten, je hoort het water bijna stromen en je ziet de personages zich bijna echt van een rots afstorten.

Maar Spiry heeft niet alleen geluid en beweging willen uitbeelden. Ze wilde ook dat wat er in het lichaam van Juliette gebeurt in haar schilderwerk weergeven. De huivering als ze in het ijskoude water springt, de angst die ze voelt voor hoogtes en voor de soms levensgevaarlijke stroming en de twijfel die ze gaandeweg voelt over de relatie met haar vriend: al die gevoelens weet Spiry grafisch uit te drukken door de kleurvlakken samen te persen of juist uiteen te doen spatten. En dat is gedurfd voor een debuterende artiest. Het werk doet qua expressie en thematiek nog het meest denken aan sommige beeldromans van Edmond Baudoin, al lijkt het grafisch dan weer meer op het schilderwerk van sommige fauvisten.

De keuze die Juliette aan het eind van haar canyoning-tocht maakt, kondigt zich al na een paar pagina’s aan. Let vooral op het subtiele verschil in omgang tussen Juliette en haar partner en het echtpaar met wie ze de canyoning-tocht maken. Het echtpaar vult elkaar aan en is harmonieus, Juliette en haar vriend zitten voortdurend op een andere golflengte waardoor ze elkaar telkens kwijtraken tijdens die dag.

In stilte verscheen alweer twaalf jaar geleden in Frankrijk. Destijds werd het onder andere genomineerd voor een prijs op het festival van Angoulême. Een ‘zintuiglijke opera’ werd het album in het juryrapport genoemd. Sindsdien is Spiry een andere weg ingeslagen. Ze illustreerde kinderboeken en ging het theater in. Wel heeft ze aangekondigd aan een tweede beeldroman te werken die in 2025 klaar zou moeten zijn. Het is dapper dat uitgeverij Concerto Books dit album na al die jaren nog heeft durven uitbrengen, want het wijkt af van wat de gemiddelde striplezer gewend is. Maar In stilte toont aan dat dat strip als medium nog altijd kan verrassen en nieuwe wegen kan inslaan.

Audrey Spiry – In stilte. Concerto Books. 168 pagina’s. € 29,99