Strips

Eleonora: Een geschiedenisles, doordrongen van bloed, zweet en tranen

Met de collectie Bloedkoninginnen verzamelt uitgeverij Daedalus strips over invloedrijke vrouwen uit de wereldgeschiedenis. Eleonora is zonder twijfel één van de toppers uit deze collectie. Zopas verscheen het zesde deel, waarmee het verhaal meteen ook afgerond werd. Hoog tijd dus om deze reeks van naderbij te bekijken en de aandacht te geven die ze verdient.

In 2013 verscheen het eerste deel als één van de eerste in de nog jonge collectie Bloedkoninginnen, in een samenwerking van drie relatief onbekende auteurs. De Italiaanse historica Simona Mogavino werkte al langere tijd rond de figuur van Eleonora van Aquitanië en had een synopsis voorbereid. Ze kwam in contact met de Franse romancier en stripscenarist Arnaud Delalande die het scenario voor Eleonora verder mee vorm gaf. Mogavino had een specifieke voorkeur voor het werk van de Argentijnse tekenaar Carlos Gomez, waardoor het trio achter Eleonora een feit was.

Dat Eleonora deel uitmaakt van een collectie met een strak concept, speelt eigenlijk vooral in het nadeel van de reeks. Elke maand verschijnen er wel nieuwe delen in deze collectie, waardoor het een zweem van bandwerk over zich krijgt. Het eerste deel van Eleonora maakte meteen resoluut komaf met die wat laatdunkende referentie. Op een indrukwekkende manier werden de historische feiten gecombineerd tot een spannend en intrigerend stripverhaal. Al van bij het begin schippert de figuur Eleonora ergens tussen een geniale intrigante en een gedreven moeder. Delalande en Mogavino kiezen steevast voor de nuance en maken van Eleonora zo een historische strip die wel wat aandacht vraagt van de lezer. Elk album draagt bij tot de begeesterende kroniek over Eleonora.

Wat de reeks echter helemaal op een voetstuk zet, zijn de tekeningen van Carlos Gomez. Met elegante en realistische tekeningen steekt hij zeker in de eerste delen van de reeks zelfs een icoon als Hal Foster (Prins Valiant) stiekem naar de kroon. Op 49-jarige leeftijd pas brak hij met Eleonora door in Europa, na vele jaren van tekenwerk dat vooral in eigen land en de Spaanse cultuur al bekendheid genoot. Gomez combineert elegantie en realisme met erg gedetailleerd tekenwerk. Tegelijk is het ook wel zo dat vooral de twee eerste albums in de reeks met een hoofdprijs voor tekenwerk kunnen pronken. Door het succes van de reeks loopt de tijd tussen twee delen alleen maar terug, wat natuurlijk maakt dat ook Carlos Gomez moet zoeken naar manieren om zijn tekenwerk sneller te kunnen laten gaan. Zo vallen steeds meer decors weg en herleidt hij zijn tekeningen meer en meer tot de essentie waarin details verdwijnen. Tegelijk verfijnt hij zijn menselijke figuren nog verder en slaagt hij er in de laatste delen perfect in om elk klein nuanceverschil in emoties tot uiting te brengen.

Als hertogin van Aquitanië huwde Eleonora in 1137 met Lodewijk VII van Frankrijk. In 1152 was dit huwelijk ten einde, waarna Eleonora in 1154 een tweede keer trouwde, nu met Hendrik Plantagenet. Kort nadien werden Hendrik en Eleonora gekroond tot koning en koningin van Engeland. Langs deze grote historische feiten volgen we Eleonora die familiale kwesties moet oplossen, en vaker moet strijden met haar echtgenoten dan dat die haar liefhebben. Delalande en Mogavino besparen niet op een subplot, waardoor Eleonora nergens te fel vereenvoudigt. In historische strips worden meestal immers één of twee historische lijnen gevolgd, maar worden andere elementen vakkundig genegeerd of vervangen door meer romantische of spectaculaire verhaallijnen. Eleonora is dan ook een typevoorbeeld van wat het stripverhaal kan betekenen op het vlak van geschiedschrijving in een gouden combinatie van historische feiten, een doorgedreven inzicht in menselijke relaties en een fantastische realistische tekenaar.

Met het zesde deel eindigt nu de saga van Eleonora. De auteurs hadden het met dit project zo naar de zin dat ze al gestart zijn met een nieuwe reeks binnen de collectie Bloedkoninginnen. Dit keer is Catherina de Medici de protagonist van het verhaal. Met Eleonora hebben Delalande, Mogavino en Gomez zichzelf zo’n huizenhoge reputatie bezorgd dat de verwachtingen voor hun nieuwe historische project bijzonder hoog liggen. Voorlopig is een vertaling van de reeks nog niet aangekondigd, maar het lijkt onwaarschijnlijk dat Daedalus hier niet mee zou willen uitpakken.

Carlos Gomez, Arnaud Delalande en Simona Mogavino – Eleonora – De Zwarte Legende (volledig verhaal in zes delen). Daedalus. 56 pagina’s per album, uitgezonderd 64 pagina’s voor deel zes. Hardcover. € 19,95 per album.