Strips

Thomas Day’s Macbeth wijkt af van de gebaande paden

Macbeth 1 omslagZoals bij veel werken van de Engelse toneelschrijver en dichter William Shakespeare, is van de tragedie Macbeth niet bekend wanneer zij werd geschreven of voor het eerst opgevoerd. Het moet aan het begin van de zeventiende eeuw zijn geweest. Het toneelstuk werd in ieder geval in 1624 voor het eerst gepubliceerd in een verzamelbundel van Shakespeares werk. In de negentiende eeuw werd het stuk naar het Frans vertaald door François Victor Hugo (de zoon van). In onze tijd is ‘het Schotse toneelstuk’, zoals Macbeth door bijgelovige acteurs wel wordt genoemd, al diverse malen verstript. De nieuwste aanwinst is het tweeluik Macbeth. Koning van Schotland dat onlangs door Dark Dragon Books is uitgebracht.

Het oorspronkelijke verhaal in het kort: als de dappere middeleeuwse ridder Macbeth tijdens een onweersbui terugkeert van het slagveld, ontmoet hij op de heide drie heksen. De vrouwen hebben een bizarre boodschap voor hem: Macbeth zal koning van Schotland worden. Zijn metgezel Banquo krijgt te horen dat voor hem de troon niet is weggelegd, maar dat zijn nazaten wél koningen zullen zijn. De voorspelling van de heksen blijkt een keerpunt in het leven van de Schotse edelman. Aangemoedigd door zijn eerzuchtige echtgenote, lady Macbeth, vermoordt hij enige tijd later koning Duncan als die in zijn kasteel te gast is en kaapt de kroon. Maar met de macht sluipt grote onzekerheid en wantrouwen in het gemoed van de kersverse vorst en weldra volgt het ene bloedbad na het andere. Lady Macbeth zal, waanzinnig van wroeging, van de kasteelmuren springen. En usurpator Macbeth, aangevuurd door een nieuwe boodschap van de heksen, overspeelt tenslotte definitief zijn hand. Het verhaal eindigt als zijn hoofd, met de valselijk verkregen kroon, op een spaak wordt gespietst.

MacbethDe tekenstijl van Guillaume Sorel (Dodeneiland, De laatste dagen van Stefan Zweig, Bluebells Wood) lijkt gemaakt voor dit verhaal vol doem en dreiging. Zijn aquarelachtige tekeningen passen uitstekend bij het ruige Schotse landschap en bijbehorende weersomstandigheden, en zijn personages zijn mooi in hun wanstaltigheid. Het enige minpuntje is het bijna geheel ontbreken van humor, want die is – ook in een tragedie – bij Shakespeare in ruime mate aanwezig. Zo had ik me erop verheugd te zien wat een tekenaar maakt van de heksen met hun grappen en grollen en hun legendarische baarden. Maar helaas zijn de drie ‘Weird Sisters’ hier slechts sinistere wezens met gladde kinnen geworden.

MacbethScenarist Thomas Day, een Franse sf- en fantasyauteur, heeft voor dit tweeluik gekozen voor een herinterpretatie van het zeventiende eeuwse theaterstuk. Waar hij in deel 1, Macbeth. Het boek der heksen, nog enigszins in de voetstappen van de Engelse bard blijft, slaat hij in deel 2, Het boek der geesten, een eigen weg in. Ondanks dat aan het begin van het verhaal wordt verkondigd dat de geschiedenis zich lady Macbeth weliswaar zal herinneren, ‘maar in mindere mate  [dan haar man], want dat is het lot van vrouwen’, krijgt de lezer nu te zien wie er écht de broek aan heeft in huize Macbeth. Was lady Macbeth oorspronkelijk de macht achter de troon, nu is zij een soort opperheks die alle aandacht naar zich toetrekt en daardoor ondergaat het verhaal een metamorfose. Zou deze versie van Macbeth op het toneel uitgevoerd worden, dan betekende dit andere decors, rekwisieten die op andere plaatsen opduiken en belangrijke personages en thema’s die geruisloos via de coulissen worden afgevoerd. Macbeth

Daarmee dringt de vraag zich op welke doelgroep de stripmakers voor ogen hebben gehad. Mensen die Macbeth al lazen en die een variatie op het bekende werk kunnen waarderen? Of stripliefhebbers met weinig affiniteit met theater en weinig behoefte aan kennismaking met de originele tekst? Hoe dan ook zal er een lezerspubliek voor deze nieuwe versie het verhaal zal zijn. En voor de puristen is er altijd nog het geweldige tekenwerk van Sorel.

Thomas Day en Guillaume Sorel – Macbeth. Koning van Schotland 1 + 2. Dark Dragon Books. 56 pagina’s per deel, hardcover. € 20,95 per deel.