Strips

Licht verteerbare biografie van een zichzelf te serieus nemende band

Een-Geschiedenis-van-de-Velvet-UndergroundDe Velvet Underground is een van die muziekgroepen die je volgens de gevestigde muziekbladen heel goed moet vinden. Vernieuwend, baanbrekend, trendsettend, zijn zo een paar van die altijd weer terugkerende termen als het over deze Amerikaanse band uit de jaren ‘60 gaat. Maar wie de moeite neemt om bijvoorbeeld de veel bejubelde debuutelpee The Velvet Underground & Nico uit 1967 terug te luisteren (die met de beroemde platenhoes met die banaan erop) begrijpt al snel waarom de band nooit veel albums heeft verkocht.

Het is niet zozeer die discrepantie tussen de lof van ‘kenners’ en de smaak van het grote publiek die het verhaal achter de Velvet Underground interessant maken. Over smaak valt immers niet te twisten. Wat het wél zo intrigerend maakt, is dat het misschien wel het meest archetypische verhaal is dat je over een rockband zou kunnen vertellen. Een soort This is Spinal Tap, de beroemde nepdocumentaire over een fictieve rockband waarin alle clichés over de muziekindustrie op de hak worden genomen. Alleen bestond Velvet Underground echt en bestond het uit vier muzikanten die zichzelf uiterst serieus namen.

een-geschiedenis-van-de-velvet-underground-p01Het was de band waarin de dan nog jonge Lou Reed en John Cale zichzelf voor het eerst presenteerden. De band werd onder de vleugels genomen van kunstenaar Andy Warhol die haar vooral wilden inzetten als onderdeel van zijn uitzinnige performance-projecten, waarna de band door onderlinge ruzie, overmatig drugsgebruik en een geldbeluste manager uiteen viel.

Niet vreemd dus dat de Franse stripmaker Prosperi Buri juist deze band uitkoos om er een vrolijk album over te maken. In een interview zei hij liefhebber te zijn van de Velvet Underground maar dat hij ‘grappen wil kunnen maken over alle mensen die zichzelf te serieus nemen’. “Ik denk dat dat het geval was met Lou Reed, John Cale en Nico.”

Het resultaat is wisselend. Voor lezers die de band alleen van naam kennen uit de eeuwige lofuitingen in muziekbladen, is het een prettige introductie. Alles komt kort voorbij: Lou Reeds getroebleerde karakter (hij worstelde met zijn seksualiteit en zijn drugsgebruik waarvoor zijn ouders hem in een kliniek elektroshocktherapie hadden laten ondergaan). De volkomen gekte van de entourage rond Andy Warhol waar iedereen vooral in leek te blijven hangen voor de drugs die er rond gingen. En het snobisme van de vier bandleden die vooral experimenteerden met hun instrumenten en maar niet begrepen waarom anderen hen niet net zo geweldig vonden als zijzelf.

een-geschiedenis-van-de-velvet-underground-p02Als lichtvoetige introductie kan het album van Buri er zeker mee door. Tussen alle hoogdravende secundaire literatuur die er over de Velvet Underground is verschenen, is het prettig dat er nu ook iets makkelijk verteerbaars over de band verkrijgbaar is.

Toch is dat ook direct wat er schort aan Buri’s aanpak. Alles wordt slechts vluchtig aangestipt. Als hij iets meer energie had gestoken in het uitwerken van bepaalde verhaallijnen, had het boek aan diepgang gewonnen.

Zo is er meer te vertellen over de altijd ruziezoekende Lou Reed, die in zijn latere solocarrière prachtige platen afwisselde met intens slechte en smakeloos gechoqueer (zo diende hij zich op het podium een shot heroïne toe). Hetzelfde geldt voor Cale die steeds bizardere ideeën inbracht om een experimenteel geluid voort te brengen. Zo zou de ultieme ruzie met Reed, die leidde tot de breuk, zijn gegaan over Cales voorstel om de versterkers in de studio onder water te plaatsen.

Iets meer aandacht had van Een geschiedenis van de Velvet Underground een beter boek gemaakt. Maar Buri is wellicht ook een wat gemakzuchtige auteur. Zo zien al zijn handjes van personages eruit als waaiertjes. Maar ach, de Velvet Underground werd door latere bands ook genoemd als inspiratiebron juist omdat de groep volgens hen bewees dat iedereen ver kon komen.

Prosperi Buri – Een geschiedenis van de Velvet Underground. Concerto. 80 pagina’s. harde kaft. € 24,99