Goed nieuws voor diegenen onder ons voor wie de Corona-crisis óók een gelegenheid is om (nog) meer strips te lezen: de Britse stripuitgeverij ShortBox zet sinds kort verschillende van haar papieren publicaties gratis online (of tegen een kleine vergoeding naar eigen keuze). Een van die comics is Beneath the Dead Oak Tree, het nieuwste beeldverhaal van de Canadese auteur Emily Carroll. Zij verwierf in 2010 internationale bekendheid met de web-comic His Face All Red. Vrij bijzonder, als je in ogenschouw neemt dat zij in dat jaar voor het eerst strips was gaan maken! In 2015 ontving zij twee Eisner-awards, onder andere voor de korte verhalenbundel Through the Woods, waarin – naast His Face All Red – tevens verhalen waren opgenomen die niet online zijn verschenen. Maar het merendeel van de strips die Carroll in de afgelopen tien jaar heeft gemaakt is gewoon op haar website te lezen. Ze heeft in die tijd een interessant oeuvre opgebouwd, met een geheel eigen benadering van het horrorgenre én van webcomics.
Van Emily Carroll is bekend dat ze onder andere inspiratie haalt uit Japanse houtsnijkunst en de sprookjes van de Duitse gebroeders Grimm. Maar in haar werk schijnt ook de invloed van landgenote Margaret Atwood door: net als zij schept Carroll in haar werk werelden die nog het best te beschrijven zijn als (visueel aantrekkelijke) dystopieën. Zo wonen in His Face All Red twee broers in een lieflijk dorpje vredig naast elkaar. Maar een van de broers is vervuld met onzekerheid en haat; zijn broer heeft een veel grotere boerderij, een knappe vrouw, en is populair in de kroeg. Als de twee broers op een kwade dag in het nabijgelegen bos op jacht gaan naar een ‘onbekend beest’ dat schapen heeft doodgebeten, keert alleen de onsuccesvolle broer ’s avonds naar het dorp terug. Met een bebloede reep jas. Hij zegt: “Het monster heeft helaas mijn broer gegrepen, maar ik heb daarop het monster gedood.” Groot verdriet én dankbaarheid in het dorp; vanaf dat moment is de onsuccesvolle broer de erfgenaam van zijn broers boerderij en een geziene gast in het dorpscafé. Tot drie dagen later een onverwachte gebeurtenis alles op losse schroeven zet: de succesvolle broer is terug! Gekleed in een smetteloze jas zonder bloedvlekken,
en met als enige verklaring dat hij verdwaald was in het bos. Zijn verbijsterde broer (de loser) ziet het met argusogen aan. Hoe kan dit? Als hij ’s nachts zijn succesvolle broer buiten met een spade bezig ziet, gaat hij op onderzoek uit. Hij laat zich meelokken, terug het bos in. Naar een put die zijn broer en hij eerder samen hadden ontdekt. En waarin zich, ver in de diepte, een kamer bevindt…
Centraal in het werk van Emily Carroll staat angst: voor de dood, voor het onbekende, en voor de waanzin die in ons allen sluimert. Haar oeuvre kan gerekend worden tot de Canadian Gothic, en meer specifiek de Southern Ontario Gothic, genoemd naar de regio waaruit deze auteur afkomstig is. Dit literaire genre grijpt terug op de cultuur van de vroegere kolonistengemeenschappen in Canada, met hun harde, boerse mentaliteit en geloof in het bovennatuurlijke. Verhalen spelen zich vaak af in gesloten, puriteinse dorpjes, met veel taboes en hypocrisie. En aan de rand van zo’n dorp bevindt zich vaak een bos; een wereld op zich, vol verleiding en gevaar. En onder het bos schuilt weer een ándere geheime wereld; het onderaardse. In His Face All Red daalt de hoofdpersoon steeds dieper in de aarde af, zijn noodlot tegemoet. En in de online strip Margot’s Room (te lezen op Emily Carrolls website) wordt de lezer zélf uitgenodigd op onderzoek uit te gaan in het mysterie. Carroll maakt hier handig gebruik van wat wel het ‘infinite canvas’ wordt genoemd: het beeldscherm als oneindig schilderdoek. Wie op de verschillende objecten in de kamer van het overleden meisje klikt, komt terecht in een aardedonkere wereld. Verticaal en horizontaal scrollend, dwaal je als lezer rond in duisternis, tot je opeens op een tekening stuit: een angstig gezicht; een kamer; een hand met bloed. Geheimen, begraven in donkere aarde. Al doende sprokkel je voldoende informatie bijeen om een beeld te krijgen van wat er met het meisje is gebeurd. Er zijn daarbij geen goede of foute interpretaties; het is geen afgerond verhaal. Emily Carroll heeft eens in een interview gezegd lange tijd een bloedhekel te hebben gehad aan verhalen met open einden, totdat zij The Path speelde, een suggestieve, sfeervolle online game die zich afspeelt in een donker bos en geen verhaal heeft. Sindsdien past zij ook in haar eigen werk open einden toe, en zegt daar nu over: ‘Horror moet dubbelzinnig zijn, anders wordt het saai.”
Beneath the Dead Oak Tree, een kort verhaal dat in 2018 in print verscheen en onlangs door Shortbox gratis online is gezet, is ‘vintage’ Emily Carroll. Erotiek speelt een belangrijke rol in haar werk, en hier neemt het de vorm aan van mannelijke list en vrouwelijke wraak. De setting is een balzaal in mierzoete pasteltinten, waarin volop wordt gedanst, geloerd en geroddeld. Een adellijk hof als een Canadees kolonistendorp, vol geheimen. Het lijnwerk is zoals altijd vloeiend en dynamisch. De hoofdspelers in het drama zijn geen mensen maar vossen; langlijvige, sierlijke wezens met weelderige bontstaarten maar o zo scherpe nagels en tanden. De vertelstem is van de vrouwelijke protagonist: in dichtvorm vertelt ze hoe zij tijdens het bal het hof is gemaakt door de charmante heer van het kasteel. Hier wordt maar weer eens duidelijk hoezeer Carroll de kunst van het weglaten verstaat. Het verhaal is qua beeldtaal en tekst juist gedoseerd, ieder beeld stuwt het plot voorwaarts en daarbij passen natuurlijk geen eindeloze dialogen of een oeverloos kwebbelende voice over. Het is eerder een trefzeker relaas in staccato; over hoe de jongedame tot een nachtelijke ontmoeting onder de dode eikenboom is verleid en wat zij daar heeft meegemaakt. Inderdaad, een dode eikenboom; dus ben je als lezer bij voorbaat gewaarschuwd. Maar de vertelling besluit met een onverwachte wending. Ditmaal geen open einde, en dat is ook weleens fijn.
Emily Carroll, Beneath the Dead Oak Tree, ShortBox, 28 pagina’s. Gratis, of voor een vrijwillige bijdrage te downloaden bij Gumroad.
Andere web-comics van Emily Carroll zijn te lezen op emcarroll.com, waaronder His Face All Red en Margot’s Room.
