Waarom worden integrale uitgaven gekocht? Als iemand van een bepaalde serie houdt, mag je aannemen dat hij al een aantal losse albums heeft. Waarom dan ook nog de herdrukken in harde kaft aangeschaft?
De antwoorden liggen voor de hand. De herdrukken zijn over het algemeen mooiere gebundelde uitgaven, met een harde kaft. Verder hebben de integrale uitgaven vaak uitgebreide inleidingen, de zogeheten dossiers, met boeiende informatie over de tekenaar, de scenarist of de drukgeschiedenis. Er zijn aankondigingen opgenomen, tijdschriftomslagen waarop de reeks wordt gemeld, interviews, anekdotes. Allemaal extraatjes die de albumkoper niet heeft (of had).
Ook is er soms een toegift, in de vorm van een kort verhaal, ooit ergens gepubliceerd, maar daarna moeilijk vindbaar. Juist de zaken die een album niet biedt, maken de integrale uitgave aantrekkelijk. Bij Brammetje Bram is er nog een belangrijke reden om de integrale uitgave aan te schaffen. Veel van de verhalen zijn nooit in albumvorm verschenen. Ze kwamen destijds niet verder dan een tijdschriftpublicatie.
Onlangs verscheen van Brammetje Bram de tweede integrale, Mummies en monsters. Dit deel bevat drie verhalen: De levende mummie, De listen van Linke Loe en De schrik van Torantijn. In het allereerste verhaal over Brammetje Bram kwam het jongetje per ongeluk terecht op het schip van Knevel de Killer. In de verhalen van dit tweede integraaldeel wil hij onderhand naar huis. U snapt het al: er komt steeds iets tussen.
In het derde verhaal van deel 2 gaat Brammetje daadwerkelijk naar zijn thuishaven, Torantijn. In het vissersplaatsje blijkt het echter helemaal niet pluis. De kroegen zijn gesloten en niemand vertoont zich op straat. Een verschrikkelijk monster heeft zo’n beetje de hele zeevaart stilgelegd. Of zijn er alleen maar verhalen over een monster?
Ryssack is een vaardige tekenaar met een bijzonder soepele lijn. De schwung waarmee hij Knevel en zijn mannen neerzet is heerlijk om te zien. Het verhaal heeft meestal genoeg vaart, de dialogen zijn vlot en er zit aardig wat humor in, zoals de Chinese kok die steeds loempia’s wil maken van de kat van Brammetje. Een enkele keer maakt de tekenaar het zich gemakkelijk, bijvoorbeeld bij een gevecht dat hij reduceert tot een wolk waar hier en daar een arm of een been uitsteekt. Aan de andere kant is dat begrijpelijk. Brammetje Bram is vooral bedoeld voor de jonge en wellicht teerhartige lezer: in die gevallen is het verstandig om geweld te suggereren in plaats van het te laten zien.
Dat geweld heeft altijd iets goedmoedigs en ook iets grappigs, zodat niemand zich eraan stoort, en dat geldt voor de hele setting. Knevel mag dan wel een ‘killer’ genoemd worden, zijn schip heet ‘De Zeemadelief’ wat een aandoenlijke naam is voor het schip van een kaper. De kapitein van zo’n schip moet wel een ruwe bolster met een blanke pit zijn.
Met de hoofdpersoon Brammetje kan de lezer zich gemakkelijk identificeren. Hij is immers een gewoon jongetje dat per toeval in de omgeving van ruwe zeebonken is terechtgekomen. Toch is hij sterk, want hij laat zich niet corrumperen door zijn omgeving.
Hoewel hij aan boord fysiek de zwakste is, moet hij toch verschillende keren de bemanning van de Zeemadelief redden. Logisch dat de kapers sympathie hebben voor het scheepsmaatje en als lezer ben je er trots op dat degene met wie jij je identificeert het toch maar weer mooi geflikt heeft.
Het dossier in Mummies en monsters is aan de sobere kant: het beslaat alleen een interview met de onlangs overleden tekstschrijver Frans Buissink. Het dossier is samengesteld door Hans van den Boom, naar wiens naam je overigens moet zoeken.
Het is een leuk interview, waarin we een mooi inkijkje krijgen in het functioneren van een tijdschriftredactie. Ik las met verbazing dat het stripblad Sjors op een gegeven moment 360.000 abonnees had. Als elk blad toen door gemiddeld drie mensen gelezen werd, betekent dat een lezerspubliek van meer dan een miljoen. Dat waren nog eens tijden. Als het geheugen van Buissink tenminste klopt.
Eddy Ryssack & Frans Buissink – De Complete Brammetje Bram 2, Mummies en monsters. Arboris. 160 pagina’s hardcover, € 24,95.
