Strips

Meneer Johan in space: SF-parel van Fred Beltran en Charles Berberian

Waarom wordt er nu al over niet-vertaalde sciencefiction geschreven, terwijl er zo veel albums die wel vertaald werden, geen of weinig aandacht krijgen? Op zich is dat een terechte vraag, maar toch is de Franstalige uitgave Nathanaëlle voldoende bijzonder om deze recensie te rechtvaardigen. Op termijn komt dit album dan ook bij voorkeur terecht in de groep van de vertaalde sciencefiction strips.

Het duo auteurs achter deze strip maakt al meteen duidelijk dat dit geen hapklare doordeweekse SF is:
Scenarist Charles Berberian maakte begin jaren ’90 naam met de strips over Meneer Johan, in een soort quatre-mains met Philippe Dupuy. Het duo gold vele jaren als een soort icoon voor de nieuwe Franse strip die internationaal navolging kreeg. Ook in het Nederlands waren Dupuy en Berberian bekend onder stripliefhebbers. Rond 2010 viel het duoviraat uit elkaar en gingen ze elk hun eigen weg. Sindsdien is de buzz ook wat weggedeemsterd en blijven ook verdere vertalingen uit.

De stijl van Fred Beltran staat mijlenver af van het werk waarvan we Charles Berberian nog kennen. Sfeervolle verhalen met herkenbare dialogen, over heel gewone mensen, sluiten niet meteen aan bij reeksen als Megalex of De Technovaders, de harde sciencefiction waarmee Beltran bekendheid verwierf. Beide reeksen werden geschreven door Alejandro Jodorowsky, die ook niet meteen om een uitzinnigheid of bizarre creatie extra zijn vinger omdraait. Hij werkte de voorbije jaren ook als illustrator, waarbij hij online een trouwe fanbase opbouwde rond zijn wulpse pin-uptekeningen.

Nathanaëlle is dus het resultaat van een niet-evidente samenwerking, maar het werkt. Zo zet Berberian het genre van de science fiction naar zijn hand en injecteert hij het ook met een welgekomen dosis humor. In een niet verder bepaalde toekomst is de aarde verdeeld over een deel van de bevolking dat onder de grond woont, in de overtuiging dat ze de overlevenden zijn van een soort apocalyps. Op de aarde zelf woont dan weer een beperkte elite van mensen die de middelen en mogelijkheden hebben om onbeperkt te reïncarneren in andere lichamen of robots. De overheid zorgt ervoor dat beide gemeenschappen zich niet bewust worden van elkaar. Nathanaëlle is echter diegene die dit precaire evenwicht zal verstoren. Zij komt in opstand tegen de gevestigde orde en sleurt in haar acties een familie mee die al eerder zwaar op de proef gesteld werd. Zal Nathanaëlle de gevestigde orde echt in vraag kunnen stellen of blijft het beperkt tot een tijdelijke rimpeling van het wateroppervlak?

Fred Beltran excelleert in Nathanaëlle in heel karakteristieke personages, met een uitvergroot, realistisch getekend voorkomen. Zijn realisme helt hierdoor nog meer dan anders over naar een komische variant die perfect aansluit bij de zachte humor in het scenario van Berberian. Zo is de robot die zich steevast beroept op zijn talent als barista een schitterende vondst die toch een ernstige basis van het scenario niet onderuit haalt.

Nathanaëlle is een uitzonderlijk album. Zo hoeft het in deze strip niet allemaal zo serieus te zijn en gaan de interacties tussen de personages verder dan stoer spierballengerol en eindeloze vechtpartijen. Dit mag zeker en vast het album worden dat de triomfantelijke terugkeer van Charles Berberian in de Nederlandstalige stripwereld inluidt.

Fred Beltran & Charles Berberian – Nathanaëlle. Glénat. 112 pagina’s hardcover, Frans. € 18,00.