Vorig jaar nog maar maakten we kennis met het Duitse talent Mikaël Ross, dankzij de graphic novel Totem, die hij op scenario van Nicholas Wouters tekende en waar Soul Food Comics voor de vertaling zorgde. Zijn losse en expressieve stijl sloeg meteen aan bij de liefhebbers van geëngageerde graphic novels die een verhaal willen brengen dat verder gaat dan het louter herhalen van wat anderen reeds eerder deden. In Totem maakte Ross opmerkelijke beelden bij het donkere verhaal van Wouters.
Nu vertaalde Scratch Books Ross’ volgende strip, meteen ook zijn debuut als scenarist. Bovendien is Het Omgeval om nog een heel andere reden buitengewoon. Het gaat om een strip die de auteur maakte in opdracht van de stichting Neuerkerode. Dit Neuerkerode is een dorp waarin sinds 150 jaar al mensen met en zonder beperkingen hun werk en vrije tijd met elkaar delen. Vanuit een privé-initiatief van de lokale pastoor in 1868 groeide het uit tot een gemeenschap van bijna 800 burgers. Voor dit uitzonderlijke jubileum vroeg de stichting aan Mikaël Ross om een stripverhaal te maken over Neuerkerode. Het wijst op Ross’ grote talent dat hij vanuit een duidelijk omlijnde opdracht toch een heel vrij boek gemaakt heeft dat een opvallend universele boodschap wil vertellen en dus ook zonder de specifieke context van Neuerkerode te kennen, perfect leesbaar is.
Noel woont nog thuis bij zijn moeder in Berlijn. Ze hebben een innige band en maken samen tal van grote en kleine plannen voor de toekomst. Wanneer zijn moeder echter getroffen wordt door een beroerte, kan Noel niet langer in de flat blijven wonen. Hij komt terecht in een afgelegen woongemeenschap, waar hij opnieuw moet aarden. Dit boeiende en spannende proces volgen we in Het Omgeval. Noel ontmoet in zijn nieuwe omgeving immers tal van kleurrijke figuren. Ross combineert in zijn strip momenten van heerlijk ongedwongen humor met de angsten en irrationele reacties. Zo maakt de ‘vreemdheid’ van Noel al gauw plaats voor een herkenbaarheid en oprechtheid die we eigenlijk allemaal wel kennen bij nieuwe en onbekende situaties.
Naar het einde van het verhaal werkt Ross op een heel natuurlijke manier naar een overdonderende climax. Al in het begin van de strip komen we te weten dat Noel een grote fan is van AC/DC. Net voor haar ongeval (of ‘omgeval’ voor Noel) verrast ze hem nog met twee tickets voor een concert van zijn lievelingsband. In het slot van het verhaal blijkt plots de dag van het concert aangebroken en wil Noel er kost wat kost naartoe, overtuigd dat hij daar opnieuw zijn moeder zal zien. Met die reis confronteert Ross zijn hoofdpersonage op een subtiele maar rake manier met de realiteit. Zijn moeder is er niet meer, maar zijn nieuwe vrienden uit de gemeenschap van Neuerkerode zijn er wel.
Grafisch heeft Mikaël Ross nog enkele grote stappen vooruit gezet in zijn ontwikkeling. Hij studeerde nog maar in 2013 af en maakte sindsdien twee albums met Nicholas Wouters, waarvan enkel het al vermelde Totem (oorspronkelijk uit 2016) al vertaald werd. In 2018 verscheen dan Het Omgeval in het Duits en de lof van pers en publiek was unaniem. Grafisch vallen kleuren en tekeningen nu perfect samen. Zowel stille momenten als de grote emoties lijkt hij zonder probleem in beelden te kunnen vatten.
Het Omgeval is een eigenzinnig maar zeer leesbaar boek. De eerste strip waarmee we het konden vergelijken was nota bene Om Mekaar in Dokkum van Guido Van Driel. Inhoudelijk zijn er daar geen verbanden, maar de aanpak is wel zeer vergelijkbaar. Ook die klassieker van Van Driel kwam voort uit een opdracht. Net als Ross greep Van Driel ook zijn kans om die strak omlijnde opdracht heel ambitieus en literair in te vullen met een bijzonder persoonlijke graphic novel. Jammer genoeg bleek de gemeente Dongeradeel achteraf niet zo ingenomen met het beeld dat Van Driel van de gemeente had neergezet. Gelet op het lovende nawoord van de directeur van stichting Neuerkerode, zal dit Mikaël Ross niet overkomen. Ach, waren er zo maar meer: opdrachtgevers met goede smaak én kennis van zaken. Dankzij die combinatie heeft Mikaël Ross ons Het Omgeval kunnen schenken, een ambitieuze graphic novel met een warm sociaal engagement.
Mikaël Ross – Het Omgeval. Scratch Books. 128 pagina’s hardcover. € 29,90.
