Hanco Kolk blijft proberen zichzelf uit te dagen. Naast zijn dagelijkse krantenstrip S1ngle is hij bij elk project waar hij aan begint op zoek naar de meest geschikte tekenstijl, zo vertelde hij eerder in een interview met deze site.
Zijn nieuwe verhalenbundel Wat vooraf ging is grafisch een staalkaart van wat Kolk allemaal kan. Van drukke pagina’s vol visuele grapjes tot pagina’s met meer ‘lucht’ en enkele dikkere penseelstreken. Kolk beheerst meerdere technieken en is nog steeds op zoek naar de beste vorm om een verhaal te vertellen. Dat er tussen de verschillende verhalen in dit album zo’n tien jaar ligt (de eerste mini-essays maakte hij ooit voor het journalistieke internetplatform De Correspondent), draagt ertoe bij dat het eindresultaat grafisch enorm afwisselend is geworden.
Maar net zo belangrijk voor een beeldverhaal zijn de verhalen zelf die worden uitgebeeld. Kolk bewees al eerder een begenadigde verteller te zijn en dat is nu niet anders. Dit keer geen scenario met een kop en een staart zoals hij schreef voor bijvoorbeeld zijn Meccano-albums, maar smakelijke vertellingen over de oorsprong van allerlei bekende personages uit de populaire cultuur zoals Assepoester, Batman en Mickey Mouse.
Kolk heeft Wikipedia omgekieperd en een keur aan nerdy kennis verzameld om vrolijke mini-essays op papier te zetten waarmee je elk kroeggesprek alle aandacht op je gevestigd weet. Wist je dat het kernverhaal van Romeo en Julia niet door Shakespeare bedacht is? Dat het sprookje van Assepoester al duizenden jaren in allerlei culturen wordt overgeleverd?
En dat tientallen schrijvers de inspiratie voor verhalen over vermomde wrekers als De graaf van Monte-Cristo vonden in een echt bestaande rechtszaak uit het begin van de negentiende eeuw? De Fransman Pierre Picaud werd door vrienden valselijk beschuldigd een Engelse spion te zijn uit jaloezie omdat hij een rijke verloofde aan de haak had geslagen. Jaren rotte hij weg in de gevangenis. Na zijn vrijlating ging Picaud onder pseudoniem terug naar zijn voormalige vrienden die hem niet meer herkenden. Hij vermoordde hen maar werd gepakt. De zaak inspireerde Alexandre Dumas tot zijn wereldberoemde avonturenroman over Edmond Dantes.
In het voorwoord schrijft historicus Bart van Loo dat stripmakers als Kolk ook weer schatplichtig zijn aan kunstenaars uit het verleden. En zo is elke kunstuiting beïnvloed door iets bestaands. Die constatering is allesbehalve origineel. Maar de manier waarop Kolk een aantal rode lijnen in de vertelkunst belicht, is dat wel. Zowel door de vermakelijke manier waarop hij het vertelt als waarop hij het weergeeft op papier.
Enig minpunt is wellicht dat je als lezer hongerig wordt naar nog meer leuke weetjes en Kolk sommige ontwikkelingen alleen aanstipt om vaart in zijn essays te houden. Zo is de 17-eeuwse Franse gif-affaire waarbij honderden mensen werden beschuldigd van hekserij en gifmengen al een apart boek waard. 
Vooral omdat uiteindelijk Lodewijk XIV de onderzoeken liet stopzetten, omdat ook zijn maîtresse in de almaar uitdijende jacht genoemd werd. Kolk gebruikt het als aanleiding om iets over de geschiedenis van detectiveverhalen te vertellen. Maar als je na een verhaal hongerig bent naar meer, heb je als verteller blijkbaar een snaar geraakt.
Wat vooraf ging is geen album dat je in een ruk moet uitlezen. Het is een vrolijk boek over kunstgeschiedenis dat zich het beste laat smaken door elk afzonderlijk hoofdstuk gedetailleerd tot je te nemen. En om daarna goede sier mee te maken in het café met je vrienden. Want wist je dat…
Hanco Kolk – Wat vooraf ging. Oogachtend. 144 pagina’s. € 32,00
